1. Động đất:
a. Khái niệm: động đất là sự rung động của mặt đất, được tạo ra bởi các dịch chuyển đột ngột của các khối địa chất trong lòng đất, các vụ nổ núi lửa, các vụ trượt lở đất, sụp đổ hang động…
Động đất và một số biện pháp phòng, tránh, ứng phó
Động đất tại Chilea
. Nguyên nhân: có 3 nhóm nguyên nhân gây ra các trận động đất: - Do hiện tượng sụt lở các lỗ rỗng trong vỏ quả đất; - Do núi lửa phun trào; - Do các vận động bên trong trái đất làm tích tụ năng lượng tại vùng phát sinh động đất và được gọi là động đất kiến tạo. Trên 90% các trận động đất quan trắc được đều thuộc loại động đất kiến tạo.
c. Độ lớn của động đất M: Độ lớn của động đất M hay còn gọi là độ Richter. Hình dung về độ richter như sau: - 1 - 2: không nhận biết được; - 2 - 4: có thể nhận biết nhưng thường không gây thiệt hại; - 4 - 5: mặt đất rung chuyển, nghe tiếng nổ, thiệt hại không đáng kể; - 5 - 6: nhà cửa rung chuyển, một số công trình có hiện tượng nứt; - 6 - 7: nhà cửa bị hư hại nhẹ; - 7 - 8: động đất mạnh phá hủy hầu hết các công trình xây dựng thông thường, có vết nứt lớn hoặc lún sụt trên mặt đất; - 8 - 9: nhà cửa đổ nát, nền đất bị lún sâu đến 1m, sụp đổ lớn ở núi kèm theo thay đổi địa hình trên diện rộng; - > 9: rất hiếm khi xảy ra. Những trận động đất có M > 7 không xảy ra khắp mọi nơi mà thường tập trung ở những vùng nhất định, gọi là đới hoạt động địa chấn mạnh. d. Mức độ nguy hiểm của động đất trên địa bàn thành phố Montréal và Tây Quếbc: Theo bản đồ phân vùng động đất trên Khu vực địa chấn Tây Quebec ở dưới đây:
Bản đồ phân vùng động đất trên lãnh thổ Tây Québec
Lịch sử Động Đất tại Tây Québec
• Năm 1732, một trận động đất ước tính khoảng 5,8 độ Richter rung chuyển Montreal, gây thiệt hại đáng kể. • Năm 1935, vùng Temiscaming rung động bởi một trận động đất có cường độ 6.2. • Năm 1944, một trận động đất cường độ 5,6, nằm giữa Cornwall, ontario và Massena, NY, gây ra thiệt hại được đánh giá ở hai triệu đô la thời điểm đó. Khu địa chấn Tây Quebec bao gồm một lãnh thổ rộng lớn quanh thung lũng Ottawa từ Montreal đến Temiscaming, cũng như vùng Laurentians và Đông ontario . Các khu đô thị của Montreal, Ottawa-Hull và Cornwall nằm trong khu vực này. Các mô hình của hoạt động địa chấn lịch sử ghi nhận bởi các mạng seismograph Canada kể từ đầu thế kỷ này cho thấy các trận động đất tập trung tại hai tiểu khu: một dọc theo sông Ottawa và hai làtrục Montreal-Maniwaki mạnh hơn. • Năm 1990, một trận động đất cường độ của 5 diễn ra gần Mont-Laurier, Quebec. • Năm 1996 và 1997, hai của trận động đất cường độ 4,4 và 4,3 đã xảy ra gần Ste-Agathe-des-Monts, Quebec. Trung bình một trận động đất xảy ra ở Khu vực địa chấn Quebec Tây mỗi năm ngày. Vùng Tây Quebec đã trải qua ít nhất ba trận động đất lớn trong quá khứ. Từ năm 1980 đến 2000, 16 trận động đất đã đạt hoặc vượt quá 4,0 Richter.
2. Ứng phó với động đất: a. Trước khi xảy ra động đất: - Dự trữ nước uống, đồ ăn đóng hộp, đèn pin, pin, radio, bông băng, thuốc chữa bệnh thông thường, thay đổi khi hết hạn sử dụng; - Không đặt các vật nặng lên giá đỡ cao; không đặt giường ngủ sát cửa kính; - Những vật dụng trong nhà dễ ngã đổ, rơi xuống, nên được gắn chặt vào tường nhà để khi lung lay cũng không rơi xuống đất gây thương tích; - Các đồ đạc nặng như kệ sách, tủ, chén bát…. nên đặt xa khỏi các cửa ra vào, các nơi thường lui tới để khi ngã đổ vẫn không chắn lối ra và nên gắn chặt vào tường nhà; - Những người sống ở chung cư nắm vững lối thoát hiểm; - Theo dõi thông báo và chỉ dẫn của cơ quan phòng chống thiên tai và cứu hộ, cứu nạn. Khi xảy ra động đất: Ngay cả khi một trận động đất xảy ra có những hành động bạn có thể làm để giảm nguy cơ bị thương. Cho dù bạn đang ở trong nhà, trong một tòa nhà cao tầng, trong một nơi công cộng trong nhà, ngoài trời hoặc thậm chí trong xe của bạn. Các hành động sau đây bạn có thể làm để bảo vệ bản thân trong trận động đất. Nếu bạn đang ở trong nhà của bạn, bạn có thể nấp dưới bàn. Khung cửa ít có khả năng sụp đổ và có thể che chắn bạn từ các đồ vật rơi xuống. Tránh xa cửa sổ hoặc tấm kính. Lấy cái gì để che đầu và khuôn mặt của bạn từ các mảnh vỡ rơi xuống và kính vỡ.Đừng vội vàng chạy ra cửa nếu bạn đang ở một nơi công cộng đông đúc. Thông thường, đó là điều tất cả mọi người làm đầu tiên.. Đừng làm điều đó. Nếu bạn ở gần kệ trưng bày có chứa các đồ vật có thể rơi vào bạn, hãy tránh xa. Hãy lấy cái gì để che đầu và mặt của bạn để bảo vệ tránh mảnh vỡ và thủy tinh.
Chạy xa khỏi tòa nhà và dây điện nếu bạn đang ở ngoài trời. Mảnh kiếng vỡ rơi xuống là mối nguy hiểm lớn nhấtở cửa ra vào ngay bên ngoài và gần với bức tường phía ngoài. Ở trong mở ra cho đến khi ngừng lắc.
Cao ốc:Nếu bạn đang ở trong một tòa nhà cao tầng ở cách xa cửa sổ và tường bên ngoài và nấp dưới bàn. Đừng chạy ra ngoài. Bạn không được sử dụng thang máy.
Nếu bạn đang lái xe hơi trên xa lộ, di chuyển ngay đến chổ ẩn trú và dừng lại, tránh xa trụ điện, dây điện trên cao, và dưới cầu. Không được ra khỏi chiếc xe của bạn. Thắng xe, và mở radio nghe thông tin khẩn cấp. Bạn có thể tiếp cận với một ai đó bằng điện thoại di động của bạn hay sử dụng một điện thoại hỗ trợ khẩn cấp bên lề đường nếu bạn đang ở trong tình huống nguy hiểm. Nếu tối đi ra ngoài, sử dụng một đèn pin. Không dùng nến hoặc bật lửa trong hoặc sau khi trận động đất. Nếu có sự rò rỉ gaz c óthể nổ nếu bạn đang ở trong nhà bếp, nhanh chóng tắt bếp và n â ấ p dưới bàn ngay khi thấy dấu hiệu rung đầu tiên.Khi cần phải di chuyển nên tránh xa các nơi cóthểsụp đổnhưtrụ điện, cầu, nên để ý đường cóthểbị nứt.Chuẩn bị cho trận hậu chấn động vì chúng sẽ xảy ra - Nếu động đất xảy ra khi đang ở trong nhà, ngay lập tức chui xuống gầm bàn hay gầm giường để tránh các vật rơi xuống đầu và nếu nhà sập vẫn có không khí để thở. Nếu không có gầm bàn thì chạy đến góc phòng mà đứng, không chạy ra khỏi nhà khi có chấn động do động đất gây ra. Sau khi chấn động ngừng mới rời khỏi phòng, nhà nếu cần - Khi di chuyển ra khỏi nhà cao tầng không chạy vào thang máy đề phòng mất điện bất ngờ, đồng thời lấy các vật che trên đầu như gối, cặp sách, cặp tài liệu; - Nếu động đất xảy ra khi đang ở ngoài đường thì phải lánh nạn ở những bãi đất trống, chạy tránh xa các tòa nhà cao ốc, tường cao, cây to và đường dây điện để tránh sập đổ; - Nếu động đất xảy ra khi đang ở gần bờ biển thì phải đề phòng sóng thần do động đất xảy ra ở đáy biển; - Sau chấn động đầu tiên thường có thời gian yên tĩnh, sau đó mới có chấn động mới, do đó không nên hoảng sợ. Chấn động mới có thể xảy ra sau vài phút, vài giờ thậm chí sau vài ngày tùy thuộc động đất mạnh hay yếu |