Ai sẽ thắng?

Câu hỏi khó nhất là ai sẽ thắng trong cuộc chiến? Bởi vì câu hỏi này liên quan tới rất nhiều các vấn đề chưa biết như: tên lửa đạn đạo chống hạm của Trung Quốc có hoạt động hiệu quả không? Chiến tranh mạng của Mỹ với Trung Quốc sẽ có mức độ phá hủy thế nào? Liệu F-22 có thắng được chiến đấu cơ của Trung Quốc hay các yếu tố khác mà Hải quân Trung Quốc sử dụng có tác dụng không? Cuối cùng, chúng ta chưa biết khi nào cuộc chiến sẽ xảy ra. Vì cả quân đội Mỹ và Trung Quốc tại thời điểm năm 2020 sẽ rất khác so với năm 2014. Dù sao, về mặt tổng quát cuộc chiến sẽ chuyển thành những câu hỏi trong những vấn đề dưới đây:

1. Chiến tranh điện tử

Mức độ thiệt hại mà Mỹ sẽ gây ra cho Trung Quốc lớn tới mức nào về khả năng liên lạc, điện tử và theo dõi? Việc tấn công quân đội Mỹ sẽ dựa vào khả năng liên lạc giữa trinh sát và việc tấn công mục tiêu. Nếu Mỹ có khả năng bẻ gẫy liên lạc họ sẽ có thể bẻ đi nanh vuốt của quân Trung Quốc. Ngược lại, cuộc chiến mạng chống lại Mỹ sẽ ảnh hưởng tới kinh tế nội địa với những nhà hoạch định chính sách của Mỹ.

2. Tên lửa đấu tên lửa phòng không

Hải quân và Không quân Mỹ có khả năng tiêu diệt tên lửa hành trình và đạn đạo của Trung Quốc tốt hay không? Hải quân và Không quân Trung Quốc cùng lực lượng Nhị pháo có rất nhiều lựa chọn về tên lửa để tấn công vào những lực lượng Mỹ đã triển khai và đang triển khai.

Khả năng sống sót của các lực lượng Mỹ sau những cuộc tấn công dữ dội dựa vào tính hiệu quả của việc phòng thủ trước những tên lửa hành trình và đạn đạo của Trung Quốc cũng như khả năng tiêu diệt những khu vực phóng tên lửa trong và xung quanh Trung Quốc.

Cảnh báo nguy cơ Mỹ, Trung Quốc đại chiến tranh hùng: Những kịch bản đáng sợ (P.2) - ảnh 1

Có thông tin Trung Quốc sẽ phát triển các loại vũ khí sát thủ giản, rẻ, hiệu quả với các chiến lược tác chiến đặc biệt để chống lại đối thủ.

3. Các lực lượng liên hợp

Khả năng kết hợp những yếu tố độc lập của quân đội Trung Quốc để thực hiện những chiến dịch quân sự đột phá hay có cường độ mãnh liệt? Không giống như Mỹ, quân đội Trung Quốc có rất ít kinh nghiệm chiến đấy trong 3 thập kỷ vừa qua. Ngược lại, có thể đặt câu hỏi Mỹ sẽ kết hợp Hải quân và Không quân tốt đến đâu trong trận chiến?

4. Chất lượng so với số lượng

Trung Quốc có số lượng rất lớn về một số tài nguyên nội địa, nhân sự, máy bay và tàu ngầm. Kỹ thuật và sự huấn luyện là điểm khác biệt giữa Trung Quốc và Mỹ - Cuộc chiến sẽ quyết định bởi việc Mỹ có thể tồn tại và đáp trả như thế nào trong từng tình huống.

Chiến tranh sẽ kết thúc thế nào?

Cuộc chiến sẽ không kết thúc bởi lá cờ đầu hàng trên tàu chiến. Thay vì đó, nó sẽ kết thúckhi một bên bị đánh bại, đang gặm nhấm nỗi đau và chuẩn bị lại tiếp tục chiến đấu thêm lần nữa. Kịch bản tốt nhất cho chiến thắng của người Mỹ sẽ là một kết quả giống như sự sụp đổ của phát xít Đức vào cuối Thế Chiến I hay sự sụp đổ của chính phủ quân sự Leopoldo Galtieri sau xung đột Falklands. Bị thua bẽ mặt trong cuộc chiến, cùng với sự phá hủy hầu hết các tài nguyên đáng giá của Hải quân và Không quân Trung Quốc cũng như một loạt những mối nguy về kinh tế có thể gây nguy hiểm cho lãnh đạo Trung Quốc. Đây là một viễn cảnh không chắc chắn nhưng Mỹ cũng không nên dùng chiến thắng hòng làm một cuộc cách mạng mới.

Nếu Trung Quốc thắng? Trung Quốc có thể tuyên bố chiến thắng khi bằng cách đẩy Mỹ về chỗ của họ hoặc khi loại bỏ được hệ thống liên minh dựa vào những hành động của Mỹ. Mỹ không thể tiếp tục chiến tranh nếu Hàn Quốc, Nhật Bản, Đài Loan và Philippines không có lợi ích khi chiến đấu. Hay khi Trung Quốc có thể gây ra những tổn thất đáng kể với quân đội Mỹ hay với nền kinh tế Mỹ. Tác động của việc thua trận với chính trị nội địa Mỹ rất khó dự đoán.

Mỹ đã thua nhiều cuộc chiến trong quá khứ. Nhưng những trận thua này được dàn xếp đàm phán và không đặc biệt ảnh hưởng tới lợi ích toàn cầu của Mỹ. Không rõ người dân Mỹ sẽ nghĩ ra sao về một trận thua lớn trong tay một đối thủ vẫn đang phát triển và quân sự và kinh tế. Vị tổng thống và chính đảng đưa Mỹ vào cuộc chiến sẽ chịu đựng sự chỉ trích nặng nề ít nhất sau cú sốc đột ngột của trận thua này.

Thách thức lớn nhất về chính trị và ngoại giao mà cả hai nước phải đối mặt là tìm cách cho đối phương "buông tay" trong khi vẫn giữ được danh dự. Sẽ không ai được hưởng lợi nếu vẫn phải duy trì cuộc chiến để chế độ chính trị tồn tại hay vì uy tín quốc gia.

Cảnh báo nguy cơ Mỹ, Trung Quốc đại chiến tranh hùng: Những kịch bản đáng sợ (P.2) - ảnh 2

Trung Quốc là một trong những đất nước có đội quân đông nhất thế giới.

Hòa bình sẽ bắt đầu thế nào?

Viễn cảnh về xung đột Mỹ - Trung tại Châu Á - Thái Bình Dương dựa trên nhận thức cơ bản về việc thay đổi cán cân quyền lực về kinh tế và quân sự. Thế Chiến I không thể thay đổi sự thực là Đức vẫn là một đất nước lớn nhất và mạnh mẽ nhất ở Trung Âu. Cũng vậy, cuộc chiến này sẽ không thay đổi sự phát triển và quyết tâm của Trung Quốc về mặt dài hạn.

Chìa khóa của hòa bình là việc thiết lập lại quan hệ kinh tế giữa Trung Quốc, Mỹ và phần còn lại của vành đai Thái Bình Dương. Không chú ý tới ảnh hưởng của chiến tranh, nó sẽ phá hủy những mô hình mậu dịch và đầu tư trên khắp thế giới. Nếu một bên có ý định tấn công vào vận chuyển thương mại sẽ có ảnh hưởng nặng nề tới cả các tổ chức và các nước không có phần trong cuộc chiến. Và cả hai chính phủ Mỹ và Trung Quốc sẽ đối mặt với những áp lực lớn để đơn giản hóa việc khôi phục hoàn toàn các quan hệ thương mại ít nhất là trong lĩnh vực mua bán sản phẩm.

Trung Quốc sẽ không khó khăn để tái thiết sau khi thua trận. Ngay cả nếu Mỹ có thành công trong việc hủy diệt Hải quân và Không quân Trung Quốc, người ta có thể hy vọng ngành công nghiệp đóng tàu và hàng không của Trung Quốc có thể khôi phục lại những mất mát trong một thập kỷ, có thể với sự hỗ trợ từ Nga. Thực tế, những mất mát lớn về chiến tranh của Trung Quốc có thể làm cho ngành công nghiệp hàng không và đóng tàu của Nga trở nên phát triển hơn. Hơn nữa, cuộc chiến sẽ "hiện đại hóa" quân đội và không lực Trung Quốc bằng cách phá hủy những di sản cũ của quân đội nước này. Một hạm đội tàu và máy bay mới sẽ thay thế lực lượng cũ.

Cảnh báo nguy cơ Mỹ, Trung Quốc đại chiến tranh hùng: Những kịch bản đáng sợ (P.2) - ảnh 3

Tàu ngấm USS John Warner của Mỹ.

Việc thua trận với những quân nhân đã được huấn luyện sẽ rất đau đớn nhưng những kinh nghiệm đạt được trên chiến trường sẽ tạo ra những phương pháp huấn luyện mới có hiệu quả cao hơn. Nó sẽ dẫn tới những huấn luyện tốt hơn, thực tế hơn với thế hệ lính, thủy thủ và phi công mới của quân đội Trung Quốc. Dù thắng hay thua thì một thập kỷ sau cuộc chiến, quân đội Trung Quốc sẽ mạnh hơn rất nhiều.

Mỹ sẽ có thời kỳ khó khăn để hồi phục sau cuộc chiến không chỉ bởi tàu chiến và máy bay Mỹ đắt hơn của Trung Quốc. Mỹ sắp dừng việc sản xuất máy bay chiến đấu F-15 và F-16 và đã dừng hẳn sản xuất F-22. Hơn nữa, ngành công nghiệp đóng tàu Mỹ đang sụt giảm và để hồi phục những tổn thất lớn sau chiến tranh sẽ mất thời gian rất dài. Điều này cũng nói lên vấn đề nếu cuộc chiến của Mỹ được trang bị máy bay F-35 vốn có rất nhiều lỗi. Ý định trang bị quy mô lớn chiến đấu cơ F-35 cho quân đội Mỹ trong thập kỷ tới sẽ chỉ cho thấy một tương lai ảm đạm đã được dự đoán trước.

Cảnh báo nguy cơ Mỹ, Trung Quốc đại chiến tranh hùng: Những kịch bản đáng sợ (P.2) - ảnh 4

Máy bay F-35 mà Mỹ dự định trang bị cho quân đội trong thập kỷ tới rất nhiều lỗi.

Mỹ sẽ phải đối mặt với câu hỏi liệu có đáng để tham chiến vì kể cả thắng hay thua Mỹ cũng sẽ chịu những tổn thất lớn về quân sự và kinh tế. Ngay cả nếu Mỹ thắng, họ cũng sẽ không giải quyết được vấn đề Trung Quốc. Nhưng một chiến thắng có thể gắn kết hệ thống đồng minh do Mỹ dẫn đầu, sẵn sàng gánh vác cuộc chiến khi Trung Quốc có những động thái tại Biển Đông và Biển Hoa Đông. Mỹ có thể đặt Trung Quốc vào vị trí xâm lược và thiết lập vị thế của mình là trục của cán cân các hành vi trong khu vực. Những hành động của Trung Quốc cũng có thể làm cho các đồng minh khu vực (đặc biệt là Nhật Bản) tăng ngân sách quốc phòng.

Một cuộc chiến có thể thúc đẩy chính phủ Mỹ và xã hội quanh một kế hoạch dài hạn để kiềm chế Trung Quốc. Mỹ có thể đáp trả bằng cách nỗ lực gấp đôi để vượt qua quân đội Trung Quốc. Mặc dù, nó sẽ khiến cho hai bên chạy đua vũ trang và tàn phá cả hai bên.

Cánh cửa cuộc chiến giữa Mỹ và Trung Quốc đã để ngỏ từ rất lâu. Để ngăn chặn chiến tranh cần rất nhiều kỹ năng và sự nhạy bén của các nhà hoạch định chính sách. Và những yêu cầu về vị thế của ngay cả bên chiến thắng cũng sẽ tiếp tục phải gánh gánh nặng về ngoại giao, quân sự, các nguồn tài nguyên kỹ thuật để tính trước tương lai. Ở thời điểm hiện tại, người ta không thể quên Trung Quốc và Mỹ đang là trái tim của khu vực kinh tế sôi động nhất toàn cầu. Đây là điều cần xây dựng và bảo vệ.

Hệ thống tác chiến điện tử nâng cấp giúp đội tàu chiến Mỹ tăng cường khả năng phòng thủ trước các loại tên lửa diệt hạm của đối phương.

Cụm ăng ten gây nhiễu của hệ thống AN/SLQ-32. Ảnh: USNI.

Dàn chiến hạm của hải quân Mỹ đang được tích hợp hệ thống tác chiến điện tử nâng cấp AN/SLQ-32(V6). Động thái này hứa hẹn sẽ tăng cường đáng kể năng lực tác chiến điện tử của tàu chiến trước mối đe dọa tên lửa trong tương lai, theo National Interest.

"Nhiệm vụ chủ yếu của các hệ thống tác chiến điện tử trên biển là đánh lừa tên lửa diệt hạm, bảo vệ tàu chiến. Việc tích hợp công nghệ mới sẽ giúp tàu chiến Mỹ đối phó với các mối đe dọa hiện nay và tương lai. Đây là năng lực mới, chưa từng xuất hiện trong 30 năm qua", Bryan Fox, giám đốc chương trình tác chiến điện tử tại Trung tâm Tác chiến Mặt nước hải quân Mỹ, khẳng định.

Theo Bộ chỉ huy Các hệ thống Hải quân Mỹ (NAVSEA), việc nâng cấp hệ thống AN/SLQ-32 được tiến hành theo từng bước từ năm 2002, nằm trong chương trình Cải tiến Tác chiến điện tử Mặt nước (SEWIP). Kể từ đó, dự án này liên tục phát triển các hệ thống tác chiến điện tử mạnh hơn, nhằm bảo vệ tàu chiến trước nhiều mối đe dọa mới như "sát thủ diệt hạm" P-800 oniks của Nga hay YJ-18 Trung Quốc.

AN/SLQ-32(V)6 là một trong những hệ thống hiện đại hóa quan trọng nhất của SEWIP. Hệ thống này tăng cường khả năng hỗ trợ điện tử (ES) bằng cách lắp thêm một ăng ten và thiết bị thu tín hiệu ES, bổ sung giao diện tác chiến mở, cải thiện khả năng phát hiện và độ chính xác cho hệ thống AN/SLQ-32.

Hải quân Mỹ không tiết lộ số lượng tàu chiến được trang bị hệ thống tác chiến điện tử nâng cấp. AN/SLQ-32 được trang bị cho hầu hết lực lượng tàu mặt nước Mỹ, gồm các tuần dương hạm lớp Ticonderoga, khu trục hạm lớp Arleigh Burke và tàu chiến đấu ven biển (LCS).

Nếu Lầu Năm Góc quyết định nâng cấp đại trà hệ thống AN/SLQ-32 lên chuẩn V6, sẽ có khoảng 117 tàu chiến Mỹ cần trở lại ụ nổi để hiện đại hóa. Nhiều khả năng các tàu khu trục lớp Arleigh Burke Flight III đang được đóng cũng sẽ được tích hợp hệ thống này.

Duy Sơn

Kịch bản Không-Hải chiến trên biển Đông và chuẩn bị của Việt Nam

(Soha.vn) - Chuyên gia quân sự Trung Quốc từng ngang ngược tuyên bố máy bay AEW&C KJ-500 cùng J-16 sẽ là át chủ bài của họ trong việc thiết lập không-hải chiến biển Đông.

Những cuộc chiến với lực lượng mặt đất khổng lồ đã đi vào dĩ vãng. Chiến tranh hiện đại là chiến trường ở trên không, trên biển. Nơi đó cuộc chiến được định đoạt bằng sức mạnh của tên lửa chống hạm, tên lửa hành trình và các loại vũ khí dẫn đường thông minh khác.

Hải quân Mỹ đã xây dựng học thuyết quân sự “Air-Sea Battle” (không-hải chiến) nhằm từng bước kiểm soát cuộc chơi trong tình hình mới. Trọng tâm của “Air-Sea Battle” đang nhắm vào khu vực châu Á-Thái Bình Dương trong khuôn khổ chương trình tái cân bằng châu Á của Washington.

Không-hải chiến sẽ là chiến thuật tiêu biểu cho chiến tranh hiện đại. Ảnh minh họa

Một số cường quốc trong khu vực cũng bắt đầu xây dựng lực lượng phục vụ cho học thuyết quân sự mới, được dự đoán là sẽ làm thay đổi cuộc chơi tại châu Á-Thái Bình Dương này. Trung Quốc được xem là quốc gia xông xáo nhất trong việc học theo Mỹ thiết lập không-hải chiến trên biển Đông nhằm biến vùng biển này thành cái ao làng từ đó thách thức Hải quân Mỹ.

Trong khoảng một thập niên trở lại đây, Trung Quốc đã đầu tư ồ ạt cho các phương tiện chiến tranh hải quân và không quân. Về hải quân, họ đã đầu tư một loạt các thế hệ tàu khu trục có khả năng tác chiến xa bờ với hỏa lực rất mạnh. Đơn cử như tàu khu trục phòng không Type-052C, tàu khu trục nhỏ Type-054 và gần đây nhất là tàu “Aegis made in China” Type-052D.

Về tàu ngầm Trung Quốc đã xây dựng một hạm đội tàu ngầm phi hạt nhân với số lượng khoảng 60-70 chiếc cùng với khoảng 10 chiếc tàu ngầm hạt nhân. Mặc dù khả năng của tàu ngầm hạt nhân chiến lược còn hạn chế nhưng chúng cũng đang dần được hoàn thiện.

Về không quân, Trung Quốc đã xây dựng một lực lượng máy bay chiến đấu hiện đại với số lượng hàng đầu khu vực châu Á như: Tiêm kích J-10, J-11(bản sao của Su-27) Su-30MKK/MK2. Đặc biệt là họ đã sao chép Su-30MK2 của Nga thành J-16 được thiết kế chuyên dụng cho đánh biển.

Chuyên gia quân sự Trung Quốc tuyên bố nước này sẽ kết hợp máy bay cảnh báo sớm KJ-500 và tiêm kích đa nhiệm J-16 để áp đặt không-hải chiến trên biển Đông.

Tương lai J-16 sẽ là nòng cốt của lực lượng không quân hải quân Trung Quốc. Bên cạnh việc phát triển phi đội máy bay chiến đấu, họ còn đầu tư mạnh cho các loại máy bay chỉ huy và cảnh báo sớm trên không AEW&C. Đại tá Du Wenlong một chuyên gia quân sự Trung Quốc đã từng ngang ngược tuyên bố rằng máy bay AEW&C KJ-500 cùng với J-16 sẽ là “át chủ bài” của họ trong việc thiết lập không-hải chiến trên biển Đông.

Sự chuẩn bị của Việt Nam?

Như vậy đã rõ, các nước lớn trong khu vực, đặc biệt là Trung Quốc đã bắt đầu thiết lập thế trận “không-hải chiến” trên biển Đông nhằm đạt được tham vọng bá quyền của mình. Vậy Việt Nam đã có những chuẩn bị như thế nào cho chiến thuật mới này?

Không-hải chiến diễn ra trên không, trên biển nên chỉ có máy bay và tàu chiến mới có thể đối phó lại với chiến thuật tác chiến mới này. Ý thức được vai trò quan trọng của không-hải chiến, những năm gần đây, quân đội Việt Nam cụ thể là Không quân-Hải quân đã được ưu tiên trang bị các loại khí tài hiện đại nhằm đối phó với những thách thức mới.

Cấu hình vũ khí mơ ước bao gồm tên lửa chống hạm Kh-31A, tên lửa diệt AWACS K-100 và tên lửa không đối không tầm trung R-27 sẽ cho phép Việt Nam vô hiệu hóa thế trận không-hải chiến của đối phương. Ảnh minh họa.

Năm 2003 Việt Nam đã ký hợp đồng mua 4 chiếc tiêm kích đa nhiệm Su-30MK, đến năm 2009 lại tiếp tục mua thêm 8 chiếc tiêm kích Su-30MK2V, đến năm 2010 lại đặt thêm 12 chiếc nữa, năm 2013 mua thêm 12 chiếc. Tổng cộng Việt Nam sẽ có khoảng 36 chiếc tiêm kích đa nhiệm Su-30MK2V.

Một chi tiết cần được lưu tâm Su-30MK2V là một tiêm kích được thiết kế chuyên dùng cho nhiệm vụ đánh biển. Như vậy Su-30MK2V chính là “át chủ bài” cho chiến lược đối phó với không-hải chiến của Việt Nam trên biển Đông.

Theo tiết lộ của tạp chí Khán Hòa (Kanwa), Su-30MK2V của Việt Nam chủ yếu tập trung cho nhiệm vụ không đối không-đối hải mà ít chú trọng đến khả năng không đối đất. Những vũ khí trang bị cho Su-30MK2V cũng thiên về nhiệm vụ này. Việt Nam đã nhập khẩu tên lửa chống hạm Kh-31A, tên lửa chống bức xạ Kh-31P, tên lửa hành trình Kh-29TE, tên lửa không đối không tầm trung R-27, tên lửa không tầm ngắn R-73.

Những vũ khí này sẽ cho phép Su-30MK2V phá thế trận không-hải chiến mà đối phương thiết lập trên biển Đông. Dựa vào địa thế nhô ra ngoài biển Đông kết hợp với tốc độ cao, Su-30MK2V có thể thực hiện chiến thuật đột kích tốc độ cao vào đội hình chiến đấu của đối phương, tiêu diệt một vài máy bay hay tàu chiến của đối phương gây rối loạn đội hình và buộc chúng phải từ bỏ nhiệm vụ. Chiến thuật này đã từng được Không quân Việt Namtriển khai rất hiệu quả trong những năm kháng chiến chống Mỹ.

3 mũi giáp công tàu hộ tống Gepard-3.9, tàu ngầm Kilo, tiêm kích Su-30MK2 át chủ bài của Việt Nam trong việc đối phó với thế trận không-hải chiến trên biển Đông.

Khi đó những chiếc MiG-21 nhanh nhẹn đã được sử dụng vào chiến thuật đột kích tốc độ cao vào đội hình chiến đấu của Không quân Mỹ buộc chúng phải từ bỏ nhiệm vụ hoặc phải thả bom trước khi đến khu vực mục tiêu.

Sắp tới Việt Nam nên đầu tư mua sắm loại tên lửa không đối không tầm siêu xa Novator K-100 được mệnh danh là “sát thủ AWACS”. Loại tên lửa này có tầm bắn tới 300km, nó được thiết kế để tiêu diệt bộ máy chỉ huy và cảnh báo sớm của đối phương.

Nếu được trang bị loại tên lửa sát thủ này, Su-30MK2V của Việt Nam có thể vô hiệu hóa máy bay AWACS của đối phương. Do bất lợi về địa lý, đối phương buộc phải huy động một phi đội lớn bao gồm các tiêm kích, máy bay tiếp dầu, máy bay hộ tống. Để phi đội này có thể vận hành trơn tru cần có một máy bay AWACS đi kèm để chỉ huy tổng thể. Khi bộ máy chỉ huy không còn thế trận không-hải chiến của đối phương coi như phá sản.

Bên cạnh sự đầu tư về không quân, Hải quân Việt Nam cũng được chú trọng trang bị các khí tài hiện đại. Việt Nam đã mua các tàu tên lửa tốc độ cao Molniya, tàu hộ tống Gepard-3.9 từ Nga, tàu hộ tống tàng hình Sigma từ Hà Lan. Đây đều là những tàu chiến có tốc độ cao, Việt Nam sẽ dựa vào lợi thế địa lý để thực hiện chiến thuật đột kích tốc độ cao vào đội hình tàu chiến của đối phương.

Từ năm 2014 Hải quân Việt Nam sẽ có thêm tàu ngầm Kilo. Tàu ngầm Kilo sẽ là một sự bổ sung hiệu quả cho chiến thuật đột kích bí mật dưới nước, tiêu diệt tàu chiến đối phương, phá hoại thế trận không-hải chiến.

Máy bay Su-30MK2V, tàu hộ tống Gepard-3.9, Sigma, tàu tên lửa cao tốc Molniya, tàu ngầm Kilo sẽ phối hợp với nhau trong một thế trận liên hoàn. 3 mũi giáp công này sẽ khiến đối phương phải loay hoay chống đỡ bởi không biết khi nào sẽ bị tấn công.

Khả năng kinh tế của chúng ta còn hạn chế, vũ khí trang bị hiện đại số lượng còn khiêm tốn, do đó để đối phó với chiến lược không-hải chiến đồ sộ của đối phương thì lối đánh đột kích được xem là giải pháp khả thi để bảo vệ toàn vẹn chủ quyền biển đảo của đất nước.

Tổ quốc lâm nguy

Tình hình Biển Đông: Lựa chọn thực tế nhất của Việt Nam là phải tự lực

Việt Nam cần linh hoạt, sáng tạo và mạnh dạn hơn nữa để tìm gia được đối sách thích hợp, an toàn và sáng suốt nhất trong giai đoạn hiện nay.

Báo Học Giả Ngoại Giao của Nhật Bản ngày 13/4/2016 có bài nhận định của tác giả Tống Linh (Linh Tong), trợ lý nghiên cứu tại Đại học ADA (ADA University) của Azerbaijan với tiêu đề “Giá dầu thấp đã gây tổn hại cho Việt Nam như thế nào trong việc giải quyết tranh chấp ở Biển Đông”.

Viện dẫn vô số các bài báo trong nước và quốc tế đánh giá khá sâu về tác động hai mặt của giá dầu thế giới giảm lên CDP của Việt Nam.

Trong các báo cáo của truyền thông Việt Nam và quốc tế, tác giả Tống Linh trích dẫn nhận định của Đài Tiếng nói Việt Nam rằng, “tác động tiêu cực của xu hướng giá dầu thế giới giảm có thể sẽ được giảm thiểu bằng các chiến lược kinh tế được hoạch định tốt của Hà Nội trong đó biến khó khăn thành cơ hội cho nền kinh tế của Việt Nam”.

Tuy nhiên, tác giả Tống Linh cho rằng các các tác động tiêu cực đến kinh tế Việt Nam chưa phải là những mối lo ngại duy nhất khi giá dầu giảm. Việc, giá dầu thế giới lao dốc cũng có tác động không nhỏ đến khía cạnh địa chính trị ở khu vực – trong đó, Việt Nam là một thành phần không thể không nhắc đến trong tranh chấp ở Biển Đông.

Bộ đội Hải quân đánh bộ của Việt Nam (ảnh tư liệu minh hoạ)
Theo tác giả Tống Linh, xét về góc độ kinh tế, giá dầu thấp đã tác động xấu đến gần như thất cả các quốc gia có hoạt động khai thác và xuất khẩu dầu mỏ và Việt Nam cũng không nằm ngoài ngoại lệ.

Báo Học Giả Ngoại Giao dẫn lời tác giả Tống Linh cho biết, mối quan ngại địa chính trị lớn nhất đối với Việt Nam lúc này là giải quyết và đối phó với tranh chấp đòi hỏi chủ quyền ở Biển Đông.
Phải tự lực

Hải quân Việt Nam ở quân cảng Cam Ranh (ảnh VNE)
Cũng giống như nhiều quốc gia khác trong khu vực, Việt Nam là một nước nhỏ (kể cả về quy mô dân số, ảnh hưởng quốc tế, tiềm lực quốc gia) so với một Trung Quốc to lớn, đông dân…hơn.

Trong khi đó, cộng đồng ASEAN, nơi Việt Nam là một trong những thành viên chủ chốt lại thiếu đoàn kết, bị chia cắt bởi các toan tích lợi ích quốc gia. ASEAN cũng không thể trở thành một đối trọng chống lại những tham vọng và ảnh hưởng của Trung Quốc ở khu vực.

Theo chuyên gia nghiên cứu Tống Linh, Ngay cả Mỹ hay Nga cũng không đủ “gần gũi và chân thành” để Việt Nam hoàn toàn có thể tin tưởng trông cậy.

Với Nga, quá khứ hiện đã trôi đi từ rất lâu kể từ khi khối đồng minh các quốc gia có chung hệ tương tưởng chính trị do Liên Xô dẫn đầu tan rã. Nước Nga ngày nay lại đang coi trọng quan hệ đối tác chiến lược với Trung Quốc.

Trong khi đó, sau 20 năm bình thường hóa mối quan hệ, mặc dù Việt Nam và Hoa Kỳ đã trở thành đối tác toàn diện của nhau nhưng quan hệ Việt – Mỹ vẫn đang ở trạng thái không giống như quan hệ Việt – Nga, Việt – Trung.

Ở Biển Đông, Hoa Kỳ đang can dự vào tình hình khu vực, thách thức sự gia tăng ảnh hưởng của Trung Quốc trong tâm thế miễn cưỡng, chủ yếu là để đảm bảo lợi ích của chính mình cũng như các đồng minh thân cận, có giá trị chiến lược khác.

Theo tác giả Linh, xét về trật trự khu vực và quốc tế trong giai đoạn hiện nay, lựa chọn thực tế duy nhất của Việt Nam là phải tự lực và tận dụng thế cân bằng đa phương trên trường quốc tế.

Theo nhận định của chuyên gia Tống Linh, để cân bằng trong giai đoạn hiện nay, Việt Nam muốn thấy và cần một nước Nga mạnh hơn, một Trung Quốc yếu hơn và một nước Mỹ ít chống Nga hơn.

Nếu cân bằng được tam cường quốc này, Việt Nam sẽ đảm bảo duy trì được lập trường, có tiếng nói đàm phán tốt hơn trong việc giải quyết tranh chấp ở Biển Đông.

Hải quân Việt Nam ở quân cảng Cam Ranh (ảnh VNE)
Tuy nhiên, theo Tống Linh, giá dầu liên tiếp sụt giảm đã khiến cho các lợi ích của Việt Nam đang tuột khỏi trạng thái cân bằng mong đợi.

Cũng theo nhận định của cá nhân tác giả Tống Linh và nhiều báo cáo của các nhà phân tích, quan sát và bình luận chính trị thế giới, hiện nay, thế giới đã chứng kiến một nước Nga yếu hơn (ít nhất là về kinh tế), trong khi đó Trung Quốc ngày càng mạnh và bành trướng hơn còn Hoa Kỳ ngày càng gia tăng các chiến dịch, chiến lược chống Nga.

Tác giả Tống Linh cũng đã chỉ ra nhiều bằng chứng, sự kiện để chứng minh những nhận định của mình.

Cuối cùng, chuyên gia Tống Linh kết luật rằng giá dầu thế giới giảm không chỉ tác động đến kinh tế và còn tác động không nhỏ đến mối quan ngại địa chính trị của Việt Nam.

Việt Nam cần làm gì?

Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản trong một lần bất ngờ thăm quân cảng Cam Ranh (ảnh tư liệu Zing.vn)
Để đạt được các mục tiêu phát triển kinh tế và đảm bảo an ninh, toàn vẹn lãnh thổ, Việt Nam cần đánh giá đúng, thận trọng, kỹ lưỡng tác động của việc giảm giá dầu thô thế giới với chiến lược cân bằng trong quan hệ với 3 cường quốc Nga, Mỹ và Trung Quốc.

Việt Nam cần linh hoạt, sáng tạo và mạnh dạn hơn nữa để tìm ra được đối sách thích hợp, an toàn và sáng suốt nhất trong giai đoạn hiện nay khi mà các mối đe doạ với sự toàn vẹn lãnh thổ của mình đang ngày càng hiện hữu.

Để làm được điều này chúng ta cần có một chiến lược bài bản, có sự kết hợp chặt chẽ giữa chính trị, tuyên truyền – giáo dục, ngoại giao, kinh tế, quân sự…

Nhìn gần hơn, chúng ta triên khai huy động sức mạnh đoàn kết, đóng góp của toàn dân tộc, của cộng đồng người Việt Nam yêu nước ở nước ngoài, sự tư vấn, tham mưu của đội ngũ chuyên gia, tri thức trong nước, quốc tế và đặc biệt là các nước bạn bè, đối tác nước ngoài có tiếng nói, có uy tín và có năng lực mạnh – PV.

Bài viết có tham khảo một số đánh giá, nhận định của tác giả Tống Linh đăng trên trang Học Giả Ngoại Giao (Diplomat) của Nhật Bản.

Lê Dũng

https://viettimes.vn/tinh-hinh-bien-dong-lua-chon-thuc-te-nhat-cua-viet-nam-la-phai-tu-luc-50225.html

Hành động đáp trả “THÍCH ĐÁNG” của Việt Nam sau khi Trung Quốc xây dựng trái phép ở Trường Sa

Su-30 Việt Nam tuần tra Trường Sa, báo Trung Quốc bàn ra tán vào

Việc quân đội Việt Nam có tổ chức đưa máy bay tuần tra quần đảo Trường Sa hay không Trung Quốc không cần nói ra nói vào bởi đây là những hoạt động nằm trong phạm vi chủ quyền của Việt Nam. Tuy nhiên tờ Nhân dân Nhật báo Trung Quốc lại trơ tráo, đánh lừa dư luận về vấn đề này.

Biên đội tiêm kích Su-30 MK2 của không quân Việt Nam trong một chuyến bay tuần tra ngoài quần đảo Trường Sa
VOA của Mỹ ngày 14/4/2016 dẫn thông tin được trang Nhân Dân Nhật Báo điện tử của Trung Quốc đăng tải hôm 13/4 trong đó nói rằng Hải quân Việt Nam vừa đưa ra một số hình ảnh cho thấy máy bay chiến đấu Su-30 bay trên Đảo Trường Sa trên Biển Đông.

Tuy nhiên, Nhân dân Nhật báo lại đưa thông tin xuyên tạc, đánh lừa dư luận một cách không vô sỉ rằng:

“Đảo Trường Sa là hòn đảo chiến lược quan trọng nhất ở khu vực phía tây nam của quần đảo Trường Sa. Từ khoảng tháng 7 năm 1973 đến tháng 2 năm 1974, hòn đảo đã bị Việt Nam Cộng Hoà chiếm. Sau khi Việt Nam thống nhất năm 1975, Việt Nam đã tiếp tục chiếm giữ đảo và thậm chí còn thiết lập trung tâm chỉ huy quân sự ở đó. Việt Nam thậm chí còn lấp biển để mở rộng diện tích của đảo”.

Thực tế là, những thông tin như “Sau khi Việt Nam thống nhất năm 1975, Việt Nam đã tiếp tục chiếm giữ đảo và thậm chí còn thiết lập trung tâm chỉ huy quân sự ở đó. Việt Nam thậm chí còn lấp biển để mở rộng diện tích của đảo” mà trang Nhân Dân Nhật Báo đã đăng tải đều là thông tin xuyên tạc, cố tình đánh lừa dư luận Trung Quốc và quốc tế bởi các hòn đảo trên quần đảo Trường Sa đều thuộc chủ quyền ngàn đời, bất di bất dịch của Việt Nam nên quân đội Việt Nam làm gì đều thuộc phạm vi chủ quyền không thể chối cãi của Việt Nam.

Không quân Việt Nam có tuần tra trên quần đảo Trường Sa cũng là điều bình thường, đúng luật, đúng chủ quyền.
Trung Quốc mới là nước đòi hỏi chủ quyền, tiến hành san lấp và xây đảo nhân tạo phi pháp nhiều nhất ở các đảo, đá tại hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa của Việt Nam trên Biển Đông.

Báo cáo tin của Nhân Dân Nhật Báo cho hay, từ các hình ảnh có thể nhìn thấy rõ ràng đường băng và những tòa nhà trên đảo Trường Sa (lớn) của Việt Nam.

Nhân Dân Nhật Báo còn tự nhận vơ rằng quần đảo Trường Sa (chủ quyền của Việt Nam) là thuộc chủ quyền của Trung Quốc và gọi nơi này là quần đảo “Nam Sa”.

Trang báo của Trung Quốc ra vẻ nước mình là bị hại đưa tin xuyên tạc rằng “Từ tháng 4 năm 2004, Việt Nam đã tổ chức những nhóm du lịch đến cái gọi là “quần đảo Nam Sa của Trung Quốc” và cho phép khách du lịch tham quan quanh các đảo, bao gồm cả Đảo Trường Sa, trên những tàu chiến đã được tân trang lại”.

Tiêm kích Su-30 của Việt Nam tuần tra quần đảo Trường Sa bay qua đảo Trường Sa Lớn
Việc quân đội Việt Nam có tổ chức đưa máy bay tuần tra quần đảo Trường Sa hay không Trung Quốc không cần nói ra nói vào bởi đây là những hoạt động nằm trong phạm vi chủ quyền của Việt Nam, Việt Nam có cơ sở pháp lý, bằng chứng lịch sử để nói rõ điều này.

Trung Quốc hãy tôn trọng chủ quyền không thể chối cãi và hợp pháp của Việt Nam, chấm dứt các hoạt động xây dựng đảo đá nhân tạo, dỡ bỏ các công trình quân sự được lắp đặt phi pháp trên các đảo, đá thuộc chủ quyền của Việt Nam trên Biển Đông, thực phi pháp luật quốc tế, các điều khoản trong công ước quốc tế về luật Biển, thực hiện nghiêm chỉnh các tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông.

Tiêm kích Su-30 của Việt Nam (ảnh minh hoạ)
Gần đây, theo tình báo Mỹ, quân đội Trung Quốc đã triển khai các máy bay chiến đấu J-11, tên lửa YJ-62 trên quần đảo Hoàng Sa. Đây là những hành động quân sự hoá rõ ràng, gây quan ngại cho cộng đồng quốc tế, trong đó, Việt Nam đã nêu những quan ngại đặc biệt.

Theo nhận định của các nhà quan sát, Trung Quốc có tham vọng thành lập khu nhận dạng phòng không (phi pháp) trên Biển Đông giống như điều đã từng làm với Biển Hoa Đông trong tranh chấp quần đảo Senkaku với Nhật Bản.

Để thực hiện mưu đồ ấy, Bắc Kinh đang gia tăng triển khai xây dựng, điều động vũ khí, cơ sở quân sự ở khu vực. Người ta tin rằng sớm hay muộn Bắc Kinh cũng sẽ làm điều này bất chấp khả năng bị phản đối gay gắt.