Các chuyên mục 
Theo tờ Newsweek (Mỹ), Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Gilberto Teodoro tiết lộ với tờ Financial Times (Anh) hôm 10/11 rằng nước này đang cân nhắc mua Hệ thống tên lửa tầm trung (Typhon) từ Mỹ - đồng minh hiệp ước an ninh của Manila.
"Động thái như vậy là khiêu khích và nguy hiểm, và là lựa chọn cực kỳ vô trách nhiệm đối với người dân của mình và người dân của tất cả các nước Đông Nam Á, đối với lịch sử và an ninh khu vực", người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lâm Kiếm nói về kế hoạch mua Typhon của Philippines trong buổi họp báo thường kỳ hôm 14/11.
Việc Manila tiếp nhận Typhon, mà Bắc Kinh coi là vũ khí tấn công chiến lược, có thể gây ra "căng thẳng và thù địch" trong khu vực, cũng như kích động xung đột địa chính trị và chạy đua vũ trang, ông Lâm tuyên bố.
Quân đội Mỹ thực hiện thành công vụ phóng tên lửa tấn công mặt đất Tomahawk đầu tiên từ bệ phóng tầm trung Typhon tại Căn cứ vũ khí hàng không hải quân China Lake ở California, Mỹ vào tháng 5/2023. Ảnh: Quân đội Mỹ
Theo Newsweek, Typhon là một trong ba hệ thống tên lửa mặt đất của Quân đội Mỹ, cùng với Hệ thống tên lửa pháo binh cơ động cao (HIMARS) và Vũ khí siêu thanh tầm xa (LRHW). Typhon có thể phóng hai loại tên lửa tấn công mặt đất Tomahawk và tên lửa phòng không tiêu chuẩn 6 (SM-6) mà lực lượng hải quân Mỹ đang sử dụng.
Newsweek đưa tin, hồi tháng 4, Quân đội Mỹ đã triển khai một bệ phóng tên lửa Typhon đến phía bắc đảo Luzon ở Philippines để tập trận, đưa các mục tiêu ở miền nam và miền đông Trung Quốc, Biển Đông và Eo biển Đài Loan vào tầm ngắm của Tomahawk – loại tên lửa có tầm bắn khoảng 1.600 km.
Philippines và Đài Loan (Trung Quốc) tạo thành một phần của chuỗi đảo đầu tiên - một khái niệm phòng thủ do Mỹ đưa ra, kéo dài từ Nhật Bản về phía nam. Khái niệm này nhằm mục đích tận dụng các vùng lãnh thổ đồng minh hoặc thân thiện với Washington để kiềm chế sức mạnh quân sự của Bắc Kinh trong khu vực.
Bệ phóng tên lửa Typhon vốn được lên kế hoạch rời đi vào tháng 9, nhưng Mỹ và Philippines - là các bên tham gia hiệp ước phòng thủ chung - đã quyết định để Typhon lại quốc gia quần đảo này "vô thời hạn", cho phép lực lượng hai nước cùng nhau huấn luyện sử dụng.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lâm Kiếm hôm 14/11 kêu gọi Philippines "sửa chữa sai lầm" bằng cách không mua Typhon và "ngừng đi sâu hơn vào con đường sai trái". Ông Lâm nói thêm rằng Biển Đông cần hòa bình và thịnh vượng, chứ không phải hệ thống tên lửa.
Binh sĩ Quân đội Philippines và Quân đội Mỹ tham gia Hoạt động trao đổi chuyên gia về chủ đề năng lực tầm trung song phương trong khuôn khổ Cuộc tập trận Salaknib 24.2 ở phía bắc đảo Luzon, Philippines, vào ngày 27/6/2024; bệ phóng tên lửa Typhon được nhìn thấy ở phía sau. Ảnh: Quân đội Mỹ
Theo Newsweek, căng thẳng giữa Trung Quốc và Philippines ở Biển Đông đã leo thang khi những nỗ lực tiếp cận thực địa của Manila gặp phải sự thách thức ngày càng quyết liệt từ Bắc Kinh.
Hồi tháng 6, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin nhấn mạnh rằng, việc triển khai Typhon ở Philippines là nhằm thúc đẩy hòa bình và ổn định.
"Chúng tôi tập trung vào việc đảm bảo rằng chúng tôi có thể làm việc với những bên khác để duy trì khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở", ông Austin nói.
Quân đội Mỹ cũng cho biết vào tháng 9 rằng, ngoài Philippines, họ còn quan tâm đến việc có một đơn vị Typhon hoạt động ở Nhật Bản - một đồng minh hiệp ước an ninh khác của Washington.
Nhà phân tích địa chính trị và cựu lính thủy đánh bộ Mỹ Brian Berletic nói với hãng thông tấn Sputnik (Nga) rằng, kế hoạch của Washington triển khai loại vũ khí này tại châu Á là "một phần trong chiến lược lâu dài rộng lớn hơn nhiều của Mỹ nhằm bao vây và kiềm chế Trung Quốc".
Theo ông Berletic, động thái này tự nó là "một phần của chiến lược toàn cầu hậu Chiến tranh Lạnh nhằm loại bỏ bất kỳ đối thủ ngang hàng hoặc gần ngang hàng nào và duy trì quyền tối cao của Mỹ trên toàn cầu".
Nhà phân tích này nói thêm rằng, Mỹ có kế hoạch triển khai các hệ thống tên lửa Typhon tại châu Âu cũng là "một phần trong chiến lược rộng lớn hơn nhằm bao vây và kiềm chế Nga"
Philippines cáo buộc Trung Quốc tấn công ngư dân Việt Nam ở Biển Đông
Xót xa thương hại ngư dân miền Trung VN bị TQ đánh đãp dã man thương tích thập tử nhất sinh trong khi giới cầm quyền CSHN vì muốn bảo vệ ngai vàng và bổng lộc không dám lên tiếng bảo vệ đồng bào, và ra lệnh truyền thông không được đăng tin e làm xúc phạm quốc gia thiên tử
Tuần này, Việt Nam cho biết các nhân viên thực thi pháp luật Trung Quốc đã đánh đập 10 ngư dân và tịch thu thiết bị của họ khi họ đang đánh cá trên biển vào ngày 29/9 gần quần đảo Hoàng Sa, do Trung Quốc kiểm soát, nơi mà Hà Nội cũng có tuyên bố chủ quyền.
Trung Quốc, nước tuyên bố chủ quyền đối với hầu hết tuyến đường thủy đông đúc, hôm 1/10 nói rằng các ngư dân đã ở đó một cách bất hợp pháp và rằng họ đã thực hiện các bước để ngăn chặn những ngư dân này. Trung Quốc không phản hồi lập tức tuyên bố của Philippines.
Những cuộc đụng độ gần đây khác giữa Trung Quốc và Philippines, một đồng minh hiệp ước của Hoa Kỳ, đã biến Biển Đông vốn có tính chiến lược cao trở thành điểm nóng tiềm tàng giữa Washington và Bắc Kinh.
Cố vấn An ninh Quốc gia Philippines Eduardo Ano hôm 4/10 nói rằng đất nước ông đứng về phía Việt Nam trong việc lên án “hành động nghiêm trọng” hôm 29/9.
“Việc sử dụng vũ lực như vậy đối với dân thường là vi phạm trắng trợn luật pháp quốc tế ... và vi phạm phẩm giá cơ bản của con người”, ông nói thêm trong tuyên bố của mình.
Philippines và Việt Nam cũng có các yêu sách chồng chéo về các đảo ở Biển Đông, nhưng cả hai đều nhất trí vào tháng 8 sẽ hợp tác chặt chẽ hơn với nhau và giải quyết bất đồng một cách hòa bình. Cũng trong tháng đó, lực lượng cảnh sát biển Việt Nam và Philippines đã tổ chức các cuộc tập trận chung đầu tiên của họ.
Các cuộc chạm trán đã trở nên thường xuyên hơn trong năm qua khi Bắc Kinh thúc đẩy các yêu sách chủ quyền của mình và Manila từ chối dừng các hoạt động đánh bắt cá và tiếp tế cho quân nhân Philippines tại hai bãi cạn đang tranh chấp.
Trung Quốc sử dụng cái gọi là đường chín đoạn bao gồm khoảng 90% Biển Đông để khẳng định yêu sách chủ quyền của mình đối với hầu hết tuyến đường thủy chiến lược này và đã triển khai hàng trăm tàu hải cảnh để tuần tra chống lại các đối thủ có tuyên bố chủ quyền.
Trung Quốc thường xuyên nói rằng lực lượng bảo vệ bờ biển của họ đang hành động một cách chuyên nghiệp và hợp pháp để bảo vệ lãnh thổ của mình khỏi những kẻ xâm phạm.
Hoa Kỳ có hiệp ước phòng thủ chung với Philippines và đã nhiều lần nêu rõ rằng họ sẽ bảo vệ đồng minh của mình nếu lực lượng tuần duyên hoặc lực lượng vũ trang của Manila bị tấn công ở bất kỳ nơi nào trên Biển Đông.
Bộ ngoại giao Philippines cũng lên tiếng hôm 4/10, nói rằng họ đã biết về một “sự cố nghiêm trọng” giữa ngư dân Việt Nam và lực lượng hải cảnh Trung Quốc và “nhấn mạnh nhu cầu các bên liên quan phải thực sự kiềm chế”
Vụ tàu Trung Quốc đâm tàu ngư dân Việt Nam: Có thể khởi tố vụ án giết người nhưng lãnh đạo CSVN không dám hó hé
(TNO) Các vụ tàu Trung Quốc đâm phá tàu ngư dân Việt Nam gần đây đã gây thiệt hại về người và tài sản. Theo các chuyên gia pháp lý, Việt Nam hoàn toàn có thể khởi tố vụ án, xử lý theo pháp luật Việt Nam.
|
Hàng loạt tàu cá ngư dân Việt Nam bị tàu Trung Quốc đâm
Các diễn biến liên tiếp gần đây cho thấy có nhiều tàu cá của Viêt Nam đã bị tàu Trung Quốc đâm gây thiệt hại.
Cụ thể, chiều 26.5, tàu cá ĐNa 90152 của vợ chồng anh Trần Văn Vốn (39 tuổi) và chị Huỳnh Thị Như Hoa (37 tuổi, trú phường Xuân Hà, quận Thanh Khê, Đà Nẵng) làm chủ đang hành nghề tại vùng biển thuộc chủ quyền của Việt Nam thì bị tàu cá của Trung Quốc số 11209 đâm trực diện, khiến tàu bị vỡ và chìm.
|
Vị trí tàu cá Đna - 90152 bị đâm chìm ở khu vực nam tây nam giàn khoan Hải Dương-981, cách giàn khoan này 17 hải lý, là ngư trường truyền thống, thuộc vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam. 10 ngư dân trên tàu đã được các tàu cá của Việt Nam kịp thời cứu vớt và cứu hộ an toàn, trong đó có 2 ngư dân bị thương. Tuy nhiên, tàu bị chìm nên toàn bộ số cá đánh được và ngư cụ trên tàu cũng bị chìm theo, ước tính thiệt hại khoảng 5 - 6 tỉ đồng.
Đây không phải vụ duy nhất mà tàu cá của ngư dân Việt Nam bị tàu Trung Quốc đâm. Trước đó, ngày 7.5, một tàu cá của Quảng Ngãi cũng bị tàu Trung Quốc số hiệu 1241 bắn đạn lửa; dùng vòi rồng phun nước; dùng búa, chai lọ, bu lông ném sang tàu; dùng câu liêm cắt đứt dây và hệ thống liên lạc, định vị. Sau đó, 1 tàu ngư chính Trung Quốc đâm thẳng vào tàu gây vỡ mạn phải và toàn bộ kính ca bin, hỏng nhiều thiết bị và tài sản trên tàu. Thiệt hại ước tính khoảng 890 triệu đồng.
Vào các ngày 16.5 và 17.5 tàu Trung Quốc cũng đâm các tàu cá của tỉnh Quảng Ngãi. Vào ngày 16.5, lực lượng Trung Quốc đã lên tàu cá đập phá hầu hết tài sản trên tàu, đánh và gây thương tích nặng đối với hai ngư dân Việt Nam.
Có thể khởi tố vụ án hình sự để điều tra
Liên quan đến vụ việc này nhiều ngư dân cho rằng Trung Quốc phải bồi thường khi nước này làm thiệt hại cho ngư dân Việt Nam. Tuy nhiên không chỉ là bồi thường mà theo nhiều chuyên gia vụ việc đã có dấu hiệu hình sự.
Luật sư Hà Hải (Đoàn luật sư TP.HCM) khẳng định nhữn vụ việc vi phạm nêu trên xảy ra trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam nên Việt Nam có quyền tài phán. Cũng như các nước khác, tàu cá nước ngoài xâm phạm vùng biển của quốc gia đó là họ có quyền bắt giữ chứ không cần phải xảy ra thiệt hại về người và tài sản.
Trong vụ việc các tàu Trung Quốc đâm tàu ngư dân Việt Nam, luật sư Hà Hải cho rằng các cơ quan chấp pháp Việt Nam có quyền hoạt động trên vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam và nếu phát hiện ra các tàu thuyền dân sự khác xâm hại quyền lợi của công dân Việt Nam thì có quyền xử lý, ngăn chặn, thậm chí bắt giữ.
Việc tàu Trung Quốc đâm tàu của ngư dân Việt Nam, luật sư Hà Hải phân tích: "Nếu họ cố tình đâm vào tàu cá Việt Nam gây ra nguy cơ chết người, chìm tàu thiệt hại tài sản là đã vi phạm Luật Hình sự của Việt Nam. Theo quy định của pháp luật Việt Nam, các cơ quan chấp pháp Việt Nam có quyền bắt giữ và khởi tố vụ án để điều tra, xử lý”.
Bên cạnh đó, luật sư Nguyễn Đức Chánh (Đoàn luật sư TP.HCM) phân tích thêm, rõ ràng các tàu cá và ngư dân Việt Nam đều đang đánh bắt cá tại ngư trường truyền thống thuộc vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam. Hành vi của các cá nhân là thuyền trưởng, thuyền viên trên tàu cá Trung Quốc đã xâm phạm đến tính mạng, sức khỏe, tài sản của công dân Việt Nam và vi phạm các quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên trong vùng biển Việt Nam.
Hành vi này là vi phạm pháp luật hình sự Việt Nam, thực hiện trên lãnh thổ Việt Nam, được quy định tại Bộ luật Hình sự Việt Nam. Theo đó, hành vi của những người này đã có dấu hiệu của tội giết người (theo Điều 93, Bộ luật Hình sự), tội hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản theo theo Điều 143, Bộ luật Hình sự và tội vi phạm các quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên theo Điều 172,
Trước đây, liên ngành: TAND tối cao, Viện KSND tối cao, Bộ Nội vụ có ban hành Thông tư liên ngành số 02/TTLN ngày 20/06/1992 hướng dẫn xử lý một số hành vi xâm phạm đến việc quản lý thị trường ở vùng biên giới Việt - Trung, trong đó có tội "vi phạm các quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác và bảo vệ tài nguyên trong lòng đất, trong các vùng biển và thềm lục địa của Việt Nam” theo Điều 172, Bộ luật Hình sự.
Theo đó, những tổ chức của Trung Quốc và cá nhân là người sinh sống ở Trung Quốc, nếu có hành vi khai thác trái phép hải sản và các tài nguyên khác trong nội thủy, lãnh hải, vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam, vi phạm các quy định về bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản của Việt Nam, thì phải bị xử lý theo pháp luật của Việt Nam. Trong trường hợp những người vi phạm không thuộc một trong trong các đối tượng quy định tại khoản 2 Điều 5, Bộ luật Hình sự và phải truy cứu trách nhiệm hình sự đối với họ thì khởi tố, truy tố, xét xử về tội "vi phạm các quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác và bảo vệ tài nguyên trong lòng đất, trong các vùng biển và thềm lục địa của Việt Nam”.
Cũng theo luật sư Chánh, với những hành vi phạm tội trên lãnh thổ Việt Nam sẽ áp dụng Bộ luật Hình sự. Vì vậy, các cơ quan tiến hành tố tụng Việt Nam hoàn toàn có quyền khởi tố vụ án để điều tra, truy tố và xét xử đối với hành vi có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự Việt Nam.
Ngoài ra, Tòa án Việt Nam có quyền buộc chủ tàu Trung Quốc và người thực hiện hành vi phạm tội bồi thường cho chủ tàu, ngư dân Việt Nam theo quy định pháp luật Việt Nam.
"Họ mặc cho chúng tôi vùng vẫy, kêu la giữa dòng nước dữ" Sau hải trình kéo dài nhiều ngày, lúc 15 giờ ngày 29.5, tàu VT 57 của lực lượng kiểm ngư đã lai dắt tàu cá ĐNa 90152 cùng 10 ngư dân Đà Nẵng bị tàu Trung Quốc đâm chìm tại ngư trường truyền thống Hoàng Sa về đảo Lý Sơn.
Vừa cập đảo Lý Sơn, 10 ngư dân bị nạn vui mừng trước sự chào đón của chính quyền và người dân địa phương. Trong số 10 ngư dân bị nạn, ngư dân Nguyễn Huỳnh Bá Biên (thuyền viên đi trên tàu cá ĐNa 90152) bị thương nặng nhất. Ngư dân Nguyễn Huỳnh Bá Biên, kể lại: Chiều 26.5, khi tàu cá ĐNa 90152 đang thả lưới để đánh bắt hải sản phía nam đảo Tri Tôn (thuộc quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam) thì 4 tàu cá vỏ sắt của Trung Quốc hung hăng rượt đuổi. Thấy tình hình căng thẳng, thuyền trưởng tàu cá ĐNa 90152 đã cho tàu vòng tránh. Sau hơn một giờ quần thảo, lại xuất hiện thêm 3 tàu cá vỏ sắt của Trung Quốc chạy phía trước cản phá. Bất ngờ tàu cá số hiệu 11209 của Trung Quốc chuyển hưởng tăng tốc đâm trực diện vào tàu cá của ngư dân Việt Nam. Cú đâm mạnh, bất ngờ đã khiến đuôi bánh lái tàu cá rách toạc. Không dừng lại ở đó, tàu cá Trung Quốc này lại tiếp tục đâm cú thứ hai. “Sau cú đâm thứ hai, 7 ngư dân đi trên tàu cá bị lộn nhào xuống biển; số còn lại đều ở trong khoang máy và ca bin. Riêng tôi, lúc tàu chìm không kịp nhảy xuống biển nên bị các mảnh kính ca bin gây thương tích đầy mình. Cũng may, ngư dân trên tàu được một tàu cá của ngư dân Đà Nẵng thả lưới gần đó đến ứng cứu kịp thời”, ngư dân Biền kể. Sau khi 10 ngư dân đi trên tàu cá Đna 90152 được một tàu cá khác cứu sống, các tàu chấp pháp của Việt Nam đang làm nhiệm vụ gần đó tiếp cận và đưa lên tàu để chăm sóc y tế. Ngư dân Đặng Văn Nhân, thuyền trưởng tàu cá ĐNa 90152 nhớ lại: Trước khi bị tàu cá Trung Quốc đâm chìm, anh thấy tàu cá Trung Quốc hung hăng uy hiếp. Cứ nghĩ rằng họ ỷ tàu to, máy lớn dọa nạt ngư dân như thường ngày nên anh em vẫn bình thản thả lưới bình thường. Không ngờ, họ lại ngang ngược và hung hăng đến thế, coi thường tài sản và mạng sống của ngư dân ta ngay trên vùng biển Việt Nam. “Thấy tàu mình bị đâm chìm. Họ không mảy may có hành động cứu giúp, mặc cho chúng tôi vùng vẫy kêu la giữa dòng nước dữ…”, thuyền trưởng Nhân nói. Ông Nguyễn Huy Chiến, đại diện Cục Kiểm ngư cho biết vì bị đâm nát, chìm hoàn toàn cộng với thời tiết biển không thuận lợi nên việc lai dắt tàu cá gặp nạn vào đất liền gặp không ít khó khăn. “Để tàu không bị vỡ chúng tôi đã thống nhất với chủ tàu lai dắt tàu cá này về đảo Lý Sơn. Tuy nhiên, để sửa chữa và khắc phục tàu cá này còn mất nhiều thời gian và tiền bạc, bởi thân tàu cá và các trang thiết bị trên tàu bị hư hỏng hoàn toàn”, ông Chiến cho biết. (Phạm Văn) |
Lê Nga
