Việt Nam nổi tiếng ngành đóng tàu và vũ khí tên lửa
11.01.2025 19:15
Kỳ tích đóng tàu của Việt Nam: Thời khắc lịch sử khiến hàng nghìn người vỡ òa, "mỏ vàng” trăm tỷ đô hé mở
Minh Nhật|
Sau cuộc điện thoại, Đại tá Nguyễn Văn Đắc, Chính ủy Nhà máy Z173 "vỡ òa trong nước mắt". Khoảnh khắc lịch sử mà hàng nghìn người chờ đợi đã đến với ngành đóng tàu Việt Nam.
Theo website chính thức của Cảnh sát biển Việt Nam, vào ngày 9/1 vừa qua, tại Hà Nội, Tư lệnh Cảnh sát biển Việt Nam, Trung tướng Lê Quang Đạo, đã chủ trì Hội nghị ký kết hợp đồng thi công đóng mới 3 tàu tuần tra cao tốc TT-400 (chiếc số 11, 12 và 13) cho lực lượng này.
Các đại biểu tại Hội nghị đánh giá TT-400 có khả năng đáp ứng tốt nhu cầu thực hiện nhiệm vụ của Cảnh sát biển Việt Nam nhờ khả năng hoạt động xa bờ dài ngày trên biển, sức chịu đựng sóng gió tốt, có khả năng quay trở linh hoạt và độ ổn định cao.
Đáng lưu ý, đây là mẫu tàu được Nhà máy Z173 (hay công ty TNHH Một thành viên đóng tàu Hồng Hà), đóng mới thành công dựa trên thiết kế sơ bộ mua của nước ngoài, sau đó trở thành cơ sở truyền cảm hứng để nhà máy Z173 tiếp tục cho ra đời mẫu tàu pháo TT-400TP do các kỹ sư Việt làm chủ công nghệ chế tạo, ghi dấu ấn tinh hoa khí tài "Made in Vietnam".
Từ TT-400 đến TT-400TP:Kỳ tích đóng tàu của Việt Nam
Theo tạp chí Army Recognition (Bỉ), vào sáng 27/9/2011 – thời điểm cơn bão số 5 hoành hành, Đại tá Nguyễn Văn Đắc, Chính ủy Nhà máy Z173 đã nhận được cuộc điện thoại khiến không chỉ ông mà tất cả các thành viên trong nhà máy "vỡ òa trong nước mắt": Chiếc tàu pháo "Made in Vietnam" đầu tiên đã bắn trúng mục tiêu ngay từ loạt bắn đầu trong cuộc thử nghiệm.
Đây là "khoảnh khắc lịch sử mà hàng nghìn cán bộ, kỹ sư và công nhân trong nhà máy đã chờ đợi từ lâu".
"Thật bất ngờ, các chuyên gia nước ngoài cho biết, thông thường, mẫu tàu tương tự đóng mới ở nước họ phải mất nhiều lần mới bắn trúng mục tiêu. Nhưng tàu do Việt Nam sản xuất đã khai hỏa chính xác ngay từ lần đầu tiên" – Đại tá Đắc cho biết khi trả lời truyền thông trong nước.
Tàu pháo TT-400TP số hiệu HQ275 (chiếc số 4) được bàn giao cho Quân chủng Hải quân ngày 25/9/2014. Ảnh: QĐND
Theo nữ phóng viên My Lăng đến từ Báo Tuổi trẻ TP Hồ Chí Minh – người trực tiếp có mặt tại cuộc thử nghiệm và chứng kiến thời khắc tự hào của ngành đóng tàu quân sự nước nhà, kết quả này đạt được là nhờ một hành trình dài với quyết tâm cao độ của lãnh đạo Nhà máy Z173, dựa trên thành công đóng mới tàu cảnh sát biển TT-400 theo thiết kế sơ bộ mua của nước ngoài.
Thời điểm đó, khi đứng trước câu hỏi hóc búa là "tự đóng tàu chiến hay mua của nước ngoài", các lãnh đạo Nhà máy Z173 đã đi tới một quyết định "chưa từng có tiền lệ": Tự bỏ tiền mua thiết kế sơ bộ tàu pháo rồi báo cáo, chứng minh và thuyết phục Quân chủng Hải quân, cũng như Bộ Quốc phòng tin rằng: Các kỹ sư giỏi, thợ lành nghề của Z173 "chắc chắn đóng được tàu pháo".
"Con tàu này chỉ tốn của chúng tôi khoảng 1 triệu USD, trong khi 1 tàu chiến tương tự trên thị trường toàn cầu có giá lên tới 10 triệu USD. Như vậy, chúng tôi tiết kiệm được tới 90%," Giám đốc Nhà máy Z173 thời điểm đó là Đại tá Nguyễn Văn Cường cho hay.
Thách thức trong công tác chế tạo là phải tạo ra một cấu trúc vững chắc cho tàu từ thép đặc chủng, không bị rung lắc hay biến dạng khi bắn, tích hợp cho tàu hệ thống vũ khí điều khiển tự động, và phải đảm bảo các loại khí tài trên tàu hoạt động với độ chính xác cao khi hoạt động trên biển hay trong các điều kiện thời tiết bất lợi.
Vượt qua nhiều khó khăn, tháng 8/2011, chiếc tàu pháo TT-400TP đầu tiên được hạ thủy, khiến các chuyên gia nước ngoài ngạc nhiên về năng lực của ngành đóng tàu Việt Nam khi làm chủ các công nghệ đòi hỏi trình độ kỹ thuật cao.
Ký hiệu TT nghĩa là "tuần tra", 400 là lượng giãn nước tương đối của tàu và TP là "tàu pháo". Tàu trang bị nhiều loại khí tài hiện đại như pháo AK-630, AK-176, tên lửa phòng không tầm thấp, hệ thống nhận biết địch-ta, hệ thống quang điện từ, radar tiên tiến…
Tạp chí quốc phòng IHS Jane's Fighting Ship (Anh) đánh giá cao việc tàu TT-400TP có thể đạt tốc độ tối đa 32 hải lý/giờ với phạm vi hoạt động lên tới 2.500 hải lý. Trong khi đó, Viện nghiên cứu Đông Nam Á (ISEAS, trụ sở tại Singapore) gọi tàu TT-400TP là "bước đột phá" của ngành công nghiệp quốc phòng Việt Nam.
Hải pháo bắn nhanh trên tàu pháo TT-400TP. Ảnh: QĐND
Tỏa sáng ở sự kiện quốc tế
7 năm sau cuộc thử nghiệm đầu tiên, theo hãng tin Sputnik (Nga), Việt Nam đã gây ấn tượng mạnh với quốc tế khi giới thiệu mẫu tàu pháo cao tốc TT-400TP tại triển lãm IndoDefence 2018 với quy mô lớn bậc nhất khu vực, ấn định tiến bộ vượt bậc của ngành công nghiệp đóng tàu quân sự nội địa.
Đáng lưu ý, hãng tin Nga đánh giá TT-400TP rất có tiềm năng xuất khẩu, khi hội tụ cả điều kiện cần và đủ để thu hút khách quốc tế. Mẫu tàu này có tính năng kỹ - chiến thuật vượt trội như tầm hoạt động rộng (2.500 hải lý), tốc độ tối đa 32 hải lý/giờ.
Đặc biệt, TT-400TP có thể hoạt động liên tục trên biển 30 ngày đêm, với khả năng tác chiến trong điều kiện sóng cấp 5, chạy trong điều kiện gió cấp 9,10 và sóng cấp 8. So với mẫu tàu tuần tra Svetlyak tương tự của Nga, tàu pháo TT-400TP không thua kém về trang bị, trong khi lại vượt trội về tốc độ, cũng như khả năng tuần tra dài ngày.
Bên cạnh đó, với việc Việt Nam chủ động được nhiều vật liệu trong nước trong quá trình chế tạo, TT-400TP hứa hẹn sẽ có giá cả phải chăng nếu được xuất khẩu ra thị trường nước ngoài, trong khi vẫn đảm bảo được các tiêu chuẩn khắt khe về quản lý chất lượng đối với các sản phẩm quân sự.
Mô hình tàu pháo cao tốc TT-400TP Việt Nam (ngoài cùng bên phải) được giới thiệu tại IndoDefence 2018. Ảnh: QPVN.
Ngành đóng tàu Việt Nam tiến tới "mỏ vàng" trăm tỷ đô
Đánh giá chung về ngành đóng tàu quân sự Việt Nam, Sputnik cho rằng, thời gian qua, ngành này đã đạt được những thành tựu đáng khích lệ khi cho ra đời sản phẩm chất lượng cao, đánh dấu bước đột phá quan trọng, giúp Việt Nam giảm phụ thuộc vào các nhà cung cấp nước ngoài, trong khi tăng cường cơ hội xuất khẩu.
"Ngành đóng tàu Việt Nam đã đứng vững trên hai chân" – Sputnik nhận định, đề cập tới những con tàu hiện đại do Việt Nam tự chế tạo cho cảnh sát biển, kiểm ngư, và các sản phẩm tàu quân sự đã được Việt Nam xuất khẩu sang nhiều nước trên thế giới.
Có thể kể tới hợp đồng cung cấp hàng chục tàu tuần tra bằng nhựa cao cấp và vỏ thép chống đạn đại liên cho đối tác Nigeria, tàu cứu hộ tàu ngầm cỡ lớn và tàu huấn luyện đa năng (Multirole Aviation Training Vessel - MATV) cho Hải quân Hoàng gia Australia, tàu tuần tra Stan Patrol 5009 (SPa 5009) cho Hải quân Venezuela, cùng tàu vận tải - đổ bộ Stan Lander 5612 cho Hải quân Bahamas…
Riêng Nhà máy Z173 nổi bật với các sản phẩm tàu hiện đại, như tàu phục vụ điện gió; tàu ADS2810 cho Tập đoàn DAMEN (Hà Lan) và xuồng HH11T cho Tập đoàn Ghana (Nigeria)…
Tàu tuần tra Damen Stan Patrol 5009 đóng cho Hải quân Venezuela tại nhà máy Damen Sông Cấm, Việt Nam (Nguồn: Facebook Damen Sông Cấm)
Theo báo cáo tại buổi kiểm tra của đoàn công tác của Bộ Quốc phòng do Thượng tướng Vũ Hải Sản, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng làm trưởng đoàn vào tháng 11/2024, chỉ trong 10 tháng cùng năm, Nhà máy Z173 đã triển khai thi công 17 sản phẩm quốc phòng đóng mới, 14 sản phẩm quốc phòng sửa chữa, 38 sản phẩm kinh tế.
Giá trị sản xuất của nhà máy đạt 1.375 tỷ đồng, doanh thu 1.039 tỷ đồng, nộp ngân sách 30 tỷ đồng, lợi nhuận đạt 11,5 tỷ đồng, thu nhập bình quân 16,8 triệu đồng/người/tháng.
Đề cập tới tiềm năng xuất khẩu tàu quân sự và các sản phẩm tàu nội địa khác trong bài viết đăng trên "Tạp chí quốc phòng Toàn dân" tháng 4/2024, Thượng tướng Phạm Văn Tuấn – Giám đốc đương nhiệm Nhà máy Z173 cho biết, hiện nhà máy đang đẩy mạnh công tác xúc tiến thương mại, khảo sát, phát triển thị trường; thực hiện công tác tiếp thị, quảng bá, tìm kiếm đối tác trong nước và ngoài nước, cam kết thực hiện tốt các chính sách cơ bản nâng cao uy tín, thương hiệu.
Đây là nỗ lực tích cực của Nhà máy Z173 nói riêng và ngành công nghiệp đóng tàu Việt Nam nói chung khi theo số liệu do công ty nghiên cứu thị trường hàng đầu thế giới Business Research (trụ sở tại Anh và Mỹ), quy mô thị trường tàu chiến và tàu hải quân đã tăng trưởng nhanh chóng trong những năm gần đây.
Business Research nhận định, dự kiến thị trường này sẽ tăng từ 73 tỷ USD vào năm 2024 lên 81,16 tỷ USD vào năm 2025, và đạt 118,79 tỷ USD vào năm 2029 với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) là 10,0%.
10 Công ty đóng tàu hàng đầu tại Việt Nam
Tổng công ty công nghiệp tàu thủy Việt Nam (SBIC) ...
Công ty công nghiệp tàu thủy Dung Quất. ...
Tổng công ty Ba Son. ...
Công ty TNHH nhà máy tàu biển Huyndai. ...
Công ty công nghiệp tàu thủy Nam Triệu. ...
Công ty TNHH Một thành viên Đóng tàu Hồng Hà ...
Công ty TNHH MTV đóng tàu Phà Rừng.
“Cuộc cách mạng” mới cho ngành đóng tàu
THU HIỀN•13/08/2024 02:14
Sau hơn 10 năm sa sút, ngành đóng tàu tại Việt Nam đang dần lấy lại vị thế. Nhiều doanh nghiệp đóng tàu đã có đơn hàng thực hiện kéo dài trong 5 – 10 năm tới.
Sau hơn một thập kỷ, ngành đóng tàu Việt Nam mới "phá kỷ lục" của chính mình bằng sản phẩm 6,5 vạn tấn.
Từ cuối 2023 đến nay, tại các doanh nghiệp đóng tàu tại Hải Phòng nói riêng và cả nước nói chung, các công nhân đóng tàu đang phải hoạt động liên tục để đảm bảo tiến độ, hoàn thành đơn hàng cho đối tác trong và ngoài nước.
Vượt mặt “anh tài”
Ngày 11/5/2024, Công ty TNHH MTV Đóng tàu Nam Triệu (Hải Phòng) hạ thủy tàu hàng trọng tải 65.000 tấn ký hiệu thiết kế VB66-01 và đặt ky tàu VB66-02. Đây là 2 chiếc tàu trong hợp đồng giữa Công ty CP Công nghiệp tàu thủy Đông Bắc và Công ty TNHH MTV Đóng tàu Nam Triệu, là loạt tàu hàng lớn nhất từ trước tới nay được đóng mới bởi doanh nghiệp đóng tàu Việt Nam.
Sau hơn 1 thập kỷ, Công ty TNHH MTV Đóng tàu Nam Triệu (tiền thân là Tổng Công ty Công nghiệp tàu thủy Nam Triệu - Vinashin) đã trở lại với những con tàu lớn nhất từ trước đến nay được đóng mới tại Việt Nam (sau tàu 54.000 tấn Diamond được đóng mới từ những năm 2006 - 2007).
Cũng trong tháng 5/2024, Công ty TNHH MTV Đóng tàu Phà Rừng đã cho hạ thủy tàu chở dầu, hóa chất 13.000 DWT – YN01 xuất khẩu Hàn Quốc mang tên "BS Hai Phong". Đây là con tàu đầu tiên trong loạt tàu chở dầu/hóa chất gồm 8 con tàu đóng mới cho chủ tàu Hàn Quốc. Ngoài việc đóng mới với các đơn hàng trên cùng với sửa chữa, đóng mới khác, Công ty Đóng tàu Phà Rừng có đủ việc và sản phẩm đến hết năm 2028.
Không chỉ riêng Công ty Đóng tàu Phà Rừng, nhiều doanh nghiệp đóng tàu khác trên cả nước cũng đang hối hả với các đơn hàng dài hơi trong 5-10 năm tới.
Theo dữ liệu từ Hội nghị Liên hợp quốc về Thương mại và Phát triển (UNCTAD) do Insder Monkey (Mỹ) công bố, Việt Nam vươn lên đứng thứ 5, vượt qua cả những nhà đóng tàu “sừng sỏ” và có tiếng là Phần Lan, Pháp, Na Uy, Nga… Việt Nam đang là thị trường có ngành đóng tàu phát triển nhanh chóng và thị phần gia tăng đáng kể những năm gần đây. Đáng chú ý, Việt Nam đã đóng mới được con tàu lớn nhất từ trước đến nay, với tải trọng 65.000 tấn được hạ thủy, bàn giao cho khách hàng tại Hải Phòng.
Ông Hoàng Văn Nguyên - Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV Đóng tàu Phà Rừng cho biết: “Trong 6 tháng đầu năm nay, Công ty đã sửa chữa 42 lượt tàu, tăng hơn so với cùng kỳ năm 2023. Đồng thời, triển khai đóng mới 4 sản phẩm 13.000 tấn trong 8 sản phẩm ký kết với Hàn Quốc. Chúng tôi cũng đã đảm bảo công việc cho 650 công nhân kỹ thuật cũng như 500 công nhân lao động của các đơn vị tham gia thi công cùng Phà Rừng. Giá trị sản xuất 6 tháng đầu năm của Công ty đạt 75% so với kế hoạch năm 2024, doanh thu đạt 65% so với định mức”.
Có “lợi hại hơn xưa”?
Sau đại dịch COVID-19 và những biến động của thị trường quốc tế, gần đây chu kỳ hồi phục, tăng trưởng của ngành đóng tàu bắt đầu xuất hiện rõ nét trở lại. Theo khảo sát thực tế, hầu hết các doanh nghiệp đóng tàu trên cả nước đang nắm giữ trong tay số lượng đơn hàng đến hết năm 2025, thậm chí kéo dài đến hết năm 2028. Thế nhưng, bài toán khó đặt ra cho các doanh nghiệp đóng tàu trước nỗi lo về già hóa và khan hiếm lao động. Trước đó, cuộc đổ vỡ của ngành đóng tàu khiến nhiều lao động lành nghề, kỹ sư đã chuyển sang làm công việc khác, đến giờ nhiều vị trí vẫn chưa được tuyển dụng bổ sung đủ. Cơ sở hạ tầng, thiết bị, công nghệ của các doanh nghiệp đóng tàu cũng đang dần xuống cấp, không đáp ứng được thiết kế, sản xuất tàu hàng, tàu du lịch… theo nhu cầu thị trường hiện nay.
Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV Đóng tàu Phà Rừng, ông Hoàng Văn Nguyên chia sẻ, cuộc cách mạng 4.0 đang diễn sôi nổi, đòi hỏi các ngành nghề phải áp dụng công nghệ vào sản xuất để nâng cao hiệu quả cạnh tranh, cung cấp cho khách hàng các sản phẩm chất lượng cao, đáp ứng các tiêu chuẩn mới nhất về đóng tàu trên thị trường quốc tế.
“Doanh nghiệp chúng tôi cũng bắt buộc phải học hỏi thêm những công nghệ mới để đưa vào sản xuất. Điển hình phải kể đến như đầu tư máy làm mát ngoài trời cho công nhân đóng tàu, hay chuyển từ máy cắt thủ công sang máy cắt plasma, tới đây là máy cắt lazer, đảm bảo tiết kiệm thời gian, giảm chi phí sản xuất. Tuy nhiên, chúng tôi chưa thực sự đủ tiềm lực để đầu tư các máy móc, trang thiết bị tối tân này,” ông Nguyên cho biết.
Theo đánh giá của SBIC, tuy một số doanh nghiệp đóng tàu trên địa bàn Hải Phòng còn gặp nhiều khó khăn, nhưng đây là những đơn vị có nguồn nhân lực kỹ thuật cao và cơ sở hạ tầng tốt, có khả năng đóng được những con tàu hiện đại của thế giới. Vì vậy, sau khi được tái cơ cấu, các doanh nghiệp như Phà Rừng, Thái Bình Dương, Sông Cấm, Nam Triệu,… đã đóng được những con tàu lớn, chất lượng cao, phục vụ trong nước và xuất khẩu, góp phần mang đến “cuộc cách mạng” mới cho ngành đóng tàu.
Ngành công nghiệp đóng tàu nỗ lực vươn ra biển lớn
VTV.vn - Tại Hải Phòng, tàu hàng rời có tải trọng 65.000 tấn, là con tàu lớn nhất từ trước đến nay do doanh nghiệp Việt Nam đóng mới đã được hạ thuỷ, bàn giao cho khách hàng.
Cuối tuần qua, tại Hải Phòng, tàu hàng rời có tải trọng 65.000 tấn, là con tàu lớn nhất từ trước đến nay do doanh nghiệp Việt Nam đóng mới đã được hạ thuỷ, bàn giao cho khách hàng. Đồng thời, con tàu 65.000 tấn số 2 cũng đã được đặt ky để tiếp tục sản xuất. Có thể thấy đây là tín hiệu đáng mừng đối với ngành đóng tàu của Việt Nam sau hơn chục năm "vật lộn" với quá trình tái cơ cấu, xử lý những khoản nợ khổng lồ mà Tập đoàn Vinashin để lại.
Cho đến thời điểm này, theo chia sẻ của Tổng công ty công nghiệp tàu thuỷ SBIC là tổng công ty mẹ của các công ty đóng tàu trên khắp cả nước, nhiều đơn vị, ngoài nhiệm vụ tái cơ cấu mạnh mẽ, hoạt động sản xuất kinh doanh cũng đang có những chuyển biến tích cực. Nhà máy đóng tàu Nam Triệu, nơi sản xuất ra con tàu lớn 65.000 tấn là một trong số đó.
Ngành công nghiệp đóng tàu nỗ lực vươn ra biển lớn
Như vậy là một con tàu lớn do chính doanh nghiệp Việt Nam sản xuất đã được đưa ra biển. Con tàu có chiều dài gần 200m, rộng hơn 32m và cao hơn 19m này đã được cơ quan Đăng kiểm của Nhật Bản phân cấp để có thể hoạt động trên tất cả các vùng biển quốc tế, cũng như đáp ứng tất cả các yêu cầu khai thác của các cảng biển trên thế giới.
Con tàu có trị giá hơn 35 triệu USD, là sản phẩm của sự nỗ lực không ngừng nghỉ suốt 2 năm của hơn 500 cán bộ, kỹ sư và công nhân tại nhà máy đóng tàu Nam Triệu. Sau 10 năm tái cơ cấu, từ quý 1/2022 đến nay, giá trị sản xuất và doanh thu của công ty đã tăng 170% với cùng kỳ năm 2021.
Ngoài Nam Triệu, các thành viên khác của Tổng công ty công nghiệp tàu thuỷ cũng đang có nhiều hợp đồng với các chủ tàu trong và ngoài nước. Thậm chí, nhà máy đóng tàu Hạ Long đã có đơn hàng xuất khẩu đến hết năm 2027.
Ông Trần Mạnh Hà - Quyền Tổng Giám đốc Tổng công ty công nghiệp tàu thuỷ SBIC cho biết: "Phải duy trì tốt hoạt động sản xuất kinh doanh, chăm lo tốt đời sống cũng như trả lương đầy đủ cho người lao động. Thông qua đó, chúng tôi sẽ tạo được nguồn lực về nhân lực, cũng như tích luỹ được về mặt tài chính để tiếp tục ký được nhiều hợp động mới trong thời gian tới. Thứ hai, chúng tôi sẽ duy trì tốt toàn bộ cơ sở vật chất kỹ thuật hạ tầng mà trước đây là tập đoàn công nghiệp tàu thuỷ Việt Nam Vinashin đã đầu tư nhiều chục năm vừa qua để làm sao khi bước sang trang sử mới, chúng tôi sẽ thực hiện tốt hơn các nhiệm vụ".
Sự trở lại của một ngành công nghiệp giúp Việt Nam ghi dấu trên bản đồ thế giới
Không phải là tàu bay, mà ngành công nghiệp đóng tàu thủy đang trỗi dậy giúp Việt Nam ghi dấu trên bản đồ của thế giới. Nếu tháo gỡ được những nút thắt, ngành công nghiệp đóng tàu có thể đem về nhiều tỷ USD cho Việt Nam.
Mới đây, tại Hải Phòng, tàu hàng rời có tải trọng 65.000 tấn - con tàu trị giá hơn 35 triệu USD lớn nhất từ trước đến nay do doanh nghiệp Việt Nam đóng mới đã được hạ thuỷ, bàn giao cho khách hàng. Đồng thời, con tàu 65.000 tấn số 2 cũng đã được đặt để tiếp tục sản xuất.
Sở hữu lợi thế lớn
Ông Vũ Thanh Tùng, Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV Đóng tàu Nam Triệu cho hay, tàu thuộc dự án đóng tàu có trọng tải lớn nhất từ trước tới nay do chính các kỹ sư và công nhân Việt Nam thực hiện, tàu được đăng kiểm NK - Nhật Bản giám sát.
Ngành công nghiệp đóng tàu của Việt Nam đang trỗi dậy mạnh mẽ.
Trong những năm gần đây, năng lực đóng tàu của Việt Nam ngày càng được khẳng định. Năm 2020, Việt Nam đã đóng và xuất sang châu Phi hàng chục tàu tuần tra cao cấp, hay trước đó Việt Nam đã đóng tàu đổ bộ và tàu tuần tra cho đối tác Venezuela. Những thành tựu phát triển này làm nổi bật tham vọng vươn ra toàn cầu của ngành công nghiệp đóng tàu Việt Nam.
Đáng chú ý, Việt Nam đã chế tạo thành công tàu cao tốc với sức chứa bằng 3 chiếc Boeing 787. Đây là siêu tàu cao tốc Thăng Long - tàu cao tốc một thân lớn nhất Việt Nam tính đến thời điểm hiện tại.
Theo giới thiệu trên website của đơn vị đóng tàu - nhà máy Z189, tàu Thăng Long có sức chứa 1.017 khách, với chiều dài 77,46m, rộng 11,1m. Trong khi đó, dòng máy bay Boeing 787 mà Vietnam Airlines đang khai thác có chiều dài 63,7m, và 274 ghế ngồi. Kể từ ngày 9/3 năm nay, tàu Thăng Long đã bắt đầu được khai thác trên tuyến đường biển từ Vũng Tàu đến Côn Đảo.
Báo cáo từ Market Reports World chỉ ra rằng ngành công nghiệp đóng tàu toàn cầu đã có giá trị ước tính 167 tỷ USD trong năm 2022 và dự kiến sẽ có tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) là 5,45% từ đây cho tới năm 2028, ước tính đạt giá trị 229 tỷ USD vào cuối giai đoạn dự báo.
Trong khi đó, trang Insider Monkey (Mỹ) đã đưa ra danh sách top 15 cường quốc đóng tàu trên thế giới, dựa trên dữ liệu từ Hội nghị Liên hợp quốc về thương mại và phát triển (UNCTAD), trong đó liệt kê tỷ lệ phần trăm số tàu đã đóng trong năm 2021 của các quốc gia. Đáng chú ý, Việt Nam đang đứng ở vị trí thứ 5, với tỷ lệ phần trăm số tàu đã đóng vào năm 2021 là 0,61%.
Theo Cục Hàng hải Việt Nam, Việt Nam hiện có 97 nhà máy đóng tàu với trọng tải từ 1.000 DWT trở lên và có 68 nhà máy đóng mới - sửa chữa tàu thuyền. Tổng công suất thiết kế của các nhà máy đóng tàu mới lên tới 2,6 triệu DWT/năm.
Ông Kenny Yong, Tổng Giám đốc Tập đoàn Fireworks Trade Media đã từng nhận định, ngành công nghiệp đóng tàu của Việt Nam đã nổi lên như một thế lực cạnh tranh không thể xem thường, thể hiện sự tăng trưởng, khả năng phục hồi và thích ứng đáng kể. Với đường bờ biển trải dài, lực lượng lao động lành nghề và vị trí địa lý chiến lược, Việt Nam sở hữu lợi thế độc nhất trong việc nắm bắt các cơ hội do ngành hàng hải toàn cầu mang lại.
Cần chính sách đặc biệt cho công nghiệp đóng tàu
Nhìn lại những giai đoạn phát triển của ngành đóng tàu, ông Hoàng Tùng, Phó Chủ tịch, Tổng thư ký Hội Khoa học Kinh tế công nghiệp tàu thủy Việt Nam, cho biết năm 2005 Việt Nam đã ký hợp đồng đóng 15 con tàu cho một tập đoàn của Anh, sau đó chúng ta còn đóng tàu khí hóa lỏng, tàu container và một số tàu khác cho Hàn Quốc, Nhật Bản. Đó là đỉnh cao của ngành đóng tàu.
Tuy vậy, giai đoạn 2008 - 2012, kinh tế toàn cầu khủng hoảng, nhu cầu vận tải đường biển trong nước và quốc tế suy giảm, các công ty đóng tàu khó khăn, đỉnh điểm là vụ việc tại Vinashin.
Song đến nay, ông Hoàng Tùng nhìn nhận, tình trạng suy thoái của ngành đóng tàu của Việt Nam đã dần qua đi. Hiện nay, ngành đóng tàu đang phục hồi, các cơ sở đóng tàu phát triển ở khắp các địa phương trải dài từ Bắc đến Nam.
Mặc dù vậy, ông Tùng cũng cho rằng khó khăn của ngành đóng tàu hiện nay là thiếu hụt nguồn nhân lực chất lượng cao. Đã có một thời kỳ khó khăn khiến công nhân lành nghề, kỹ sư, nhà khoa học của ngành công nghiệp đóng tàu phải chuyển sang làm công việc khác, cho đến nay vẫn chưa thể phục hồi được.
Ông Hoàng Hồng Giang, Phó Cục trưởng Cục Hàng hải Việt Nam cũng cho rằng hoạt động vận tải biển sôi động hơn, nhiều hãng vận tải biển lãi cao nên quay trở lại đóng tàu biển, đây là lĩnh vực kinh doanh sôi động, cũng như mở ra cơ hội tốt cho DN Việt. Tuy vậy, các doanh nghiệp đang còn gặp khó khăn về vốn, công nghệ, độ phức tạp của dự án… Đây là điều mà DN cần vượt qua để đón cơ hội tốt từ thị trường.
Đồng thời, ngành đóng tàu của Việt Nam vẫn đang phụ thuộc khá lớn vào nguồn nguyên liệu nhập ngoại, đây là dư địa lớn để các nhà cung ứng vật tư trong nước lớn lên và tham gia vào chuỗi, từ đó thúc đẩy ngành này phát triển bền vững.
Trong chiến lược phát triển bền vững kinh tế Việt Nam đến 2030, tầm nhìn 2045 theo Nghị quyết 36 ngày 22/10/2018 của Hội nghị lần thứ tám Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 đã đề ra chủ trương phát triển hợp lý các ngành sửa chữa và đóng tàu.
Vì vậy, để ngành công nghiệp đóng tàu khôi phục và khởi sắc, các DN đóng tàu cần nâng cao năng lực tài chính; liên doanh liên kết, lấy lại niềm tin của khách hàng mà Việt Nam từng hợp tác đóng tàu tải trọng lớn.
Bên cạnh đó, Chính phủ cần có chính sách tạo điều kiện cho ngành đóng tàu, nghiên cứu ưu đãi vốn cho DN đóng tàu, khuyến khích hợp tác đầu tư liên doanh liên kết trong ngành đóng tàu, phát triển các ngành công nghiệp phụ trợ, đào tạo bồi dưỡng nguồn nhân lực chất lượng cao.
Nhật Linh
Các nhiệm vụ tái cơ cấu Tổng công ty công nghiệp tàu thuỷ có nhiều khởi sắc nhờ vào những sự chỉ đạo quyết liệt tại Thông báo kết luận số 23 năm 2022 của Bộ Chính trị, Nghị quyết số 220 năm 2023 của Chính phủ và trước đó là Quyết định 1224 năm 2013 của Thủ tướng Chính phủ.
Ông Trần Mạnh Hùng - Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý doanh nghiệp, Bộ Giao thông vận tải chia sẻ: "Thực hiện nhiệm vụ của Đảng, Chính phủ và Bộ Giao thông Vận tải, lãnh đạo Bộ Giao thông vận tải rất sát sao, thường xuyên chỉ đạo và cũng đã có nhiều buổi làm việc trực tiếp với từng doanh nghiệp, đối với người lao động cũng như là khách hàng để khách hàng yêu tâm trong qúa trình tái cơ cấu SBIC".
Trong quá trình tái cơ cấu, nhiều đơn vị sẽ buộc phải cho phá sản. Nhưng phá sản không có nghĩa là dừng lại mà là để bỏ đi những thứ cũ kỹ, chằng néo, cản trở sự phát triển, để doanh nghiệp cũng như những con tàu, rồi sẽ đến một ngày có cơ hội được vươn ra biển lớn.
Báo Ba Lan: Tên lửa Việt Nam gây kinh ngạc trước cả trăm ngàn người, hé lộ năng lực "nhiều nước không có"
Minh Minh
Thành tựu mới nhất của ngành công nghiệp quốc phòng trong nước đã đưa Việt Nam trở thành một số ít quốc gia trên thế giới sở hữu năng lực này.
Việt Nam bứt phá với tổ hợp tên lửa Trường Sơn
Trang tin công nghệ Chip (Ba Lan) đăng bài viết có tiêu đề: "Tầm bắn tới 80km và chỉ mất 10 phút để triển khai. Việt Nam ra mắt vũ khí mới".
Bài viết nhận định, Việt Nam đã có bước đột phá gây ngạc nhiên trong việc hiện đại hóa mạng lưới phòng thủ bờ biển, khi ra mắt tổ hợp tên lửa bờ Trường Sơn (VCS-01) tại Triển lãm Quốc phòng quốc tế 2024 tổ chức vào tháng 12 vừa qua – một sự kiện lớn thu hút tới hơn 260.000 lượt tham quan ở Hà Nội, trong đó ngay ngày mở cửa đầu tiên đã có tới 100.000 người đăng ký.
Hệ thống tên lửa Trường Sơn gồm hai thành phần chính là tên lửa chống hạm Sông Hồng (VSM-01A) và xe phóng VLV-01. Trong đó, tên lửa Sông Hồng là "trái tim" của hệ thống Trường Sơn, và toàn bộ tổ hợp này là sản phẩm do Tập đoàn công nghệ - viễn thông quân đội (Viettel) phát triển.
Các thành phần của tổ hợp phòng thủ bờ biển Trường Sơn tại Triển lãm quốc phòng quốc tế 2024. Ảnh: QĐND
Theo Chip, điểm đặc biệt của tên lửa này là có tầm bắn 80km, gấp đôi tên lửa P-15 Termit của Liên Xô và có khả năng nhắm mục tiêu tiên tiến hơn. Trong khi đó, so với mẫu Kh-35E của Nga, tên lửa Sông Hồng có cấu trúc nhẹ hơn, cửa hút khí được thiết kế lại và hệ thống điện tử hàng không được hiện đại hóa.
Tính linh hoạt của tên lửa được thể hiện ở việc nó có thể triển khai từ nhiều phương tiện phóng, như bệ phóng trên đất liền, tàu khu trục hay máy bay chiến đấu.
Một yếu tố quan trọng làm tăng khả năng bay của tên lửa là động cơ phản lực VJE-01 do Việt Nam tự phát triển. Nhờ trang bị động cơ này mà tên lửa Sông Hồng có thể đạt tốc độ cận âm và khả năng cơ động cao.
Trang tin Chip đặc biệt đánh giá cao thời gian triển khai nhanh của tổ hợp Trường Sơn, khi 4 tên lửa Sông Hồng đặt trên cùng một xe phóng của tổ hợp có thể sẵn sàng tấn công mục tiêu trong chưa đầy 10 phút.
Chip nhận định, việc Việt Nam ra mắt tên lửa Trường Sơn và tập trung vào sản xuất các sản phẩm quốc phòng nội địa đã giúp Việt Nam giảm bớt phụ thuộc vào các nhà cung cấp nước ngoài, đồng thời chủ động điều chỉnh giải pháp trước những thách thức chiến lược riêng.
Bên cạnh đó, tổ hợp tên lửa Trường Sơn cũng là một ví dụ điển hình chứng minh khả năng thiết kế và sản xuất vũ khí tiên tiến của Việt Nam.
Triển lãm Quốc phòng quốc tế Việt Nam 2024 thu hút tới hơn 260.000 lượt tham quan. Ảnh: Getty
Việt Nam hé lộ năng lực "nhiều nước không có"
Cùng bình luận về tổ hợp Trường Sơn, ZbiAM - chuyên trang về các vấn đề quân sự và công nghệ quốc phòng của Ba Lan - nhận định, tổ hợp phòng thủ bờ biển này được Việt Nam phát triển để thay thế cho các hệ thống 4K51 Rubezh (Liên Xô sản xuất) mà Việt Nam đã sử dụng trong hơn 4 thập kỷ qua.
Đạn tên lửa Sông Hồng là thành viên mới nhất trong họ tên lửa VCM-01 do Việt Nam sản xuất, có chiều dài khoảng 5m, đường kính 315m, trọng lượng 600kg và được trang bị bộ tăng tốc nhiên liệu rắn.
Đạn lên lửa Sông Hồng của tổ hợp Trường Sơn. Ảnh: QĐND
"Mặc dù còn phải cải thiện về tầm bắn nhưng đạn tên lửa Sông Hồng và tổ hợp phòng thủ Trường Sơn là sự bổ sung có giá trị vào kho khí tài của Việt Nam".
Giáo sư - Tiến sĩ James R. Holmes, chuyên gia về chiến lược tại Đại học Chiến tranh Hàng hải Mỹ (USNW)
Điểm đặc biệt nằm ở chỗ tổ hợp tên lửa VCS-01 được đặt theo theo tên dãy núi Trường Sơn, còn đạn tên lửa VSM-01A mang tên dòng Sông Hồng với ý nghĩa thể hiện sự bảo vệ đất nước, bảo vệ bờ cõi núi sông.
Điều này cũng phù hợp với định hướng phát triển quốc phòng của Việt Nam. Ngay từ lần đầu tiên tổ chức Triển lãm Quốc phòng quốc tế năm 2022, chính phủ Việt Nam đã nhấn mạnh, "chính sách quốc phòng của Việt Nam là hòa bình, tự vệ và vì nhân dân; từ đó tạo niềm tin chiến lược với bạn bè quốc tế, góp phần bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa".
Theo ZbiAM, với sự ra mắt của tổ hợp Trường Sơn và ý tưởng đa dạng hóa vũ khí, Việt Nam đã sở hữu năng lực phòng thủ bờ biển mà nhiều nước không có.
Năng lực này được xây dựng dựa trên mạng lưới hệ thống phòng thủ bờ biển "cực kỳ bao quát" bằng lá chắn đa lớp, gồm tổ hợp 4K44 Redut, K-300P Bastion-P, 4K51 Rubezh và Trường Sơn. Hiện chỉ một số ít quốc gia trên thế giới có mạng lưới rộng như vậy.
Ngoài tổ hợp Trường Sơn, tổ hợp Redut cũng được Bộ Quốc phòng Việt Nam trưng bày tại triển lãm năm nay.
Việt Nam "lột xác" với các sản phẩm quốc phòng tự phát triển
Theo Viện nghiên cứu chiến lược quốc tế (IISS), trong 20 năm qua, các doanh nghiệp quốc phòng của Việt Nam, cùng các cơ sở nghiên cứu – phát triển quốc phòng trong nước đã mở rộng và đa dạng hóa hoạt động.
Một cột mốc quan trọng là việc thành lập Tổng công ty công nghiệp công nghệ cao Viettel (Viettel High Tech) – công ty con của Tập đoàn công nghiệp – viễn thông quân đội Viettel vào năm 2019, với mục tiêu áp dụng các tiến bộ trong trí tuệ nhân tạo (AI) và dữ liệu lớn (big data) để phát triển thiết bị thông tin liên lạc, tác chiến điện tử, radar, các hệ thống chỉ huy – kiểm soát.
Phương tiện chở đạn của tổ hợp tên lửa bờ Redut tại Triển lãm quốc phòng quốc tế 2024. Ảnh: QĐND
Ngành công nghiệp quốc phòng của Việt Nam vẫn còn hạn chế về phạm vi và mức độ hoạt động so với các ngành tương đương ở một số quốc gia châu Á khác, đặc biệt là Indonesia, Hàn Quốc.
Tuy nhiên, trong thập kỷ qua, ngành này đã trải qua bước thay đổi đáng kể khi ứng dụng các công nghệ chuyển giao có nguồn gốc quốc tế để phát triển và sản xuất thiết bị có tiềm năng, từ đó củng cố sức mạnh quân đội. Dòng tên lửa Sông Hồng do Viettel phát triển dựa trên mẫu tên lửa 3M24 Uran (Kh-35) của Nga là một ví dụ.
Việt Nam cũng tập trung vào việc phát triển UAV, với sự hỗ trợ công nghệ từ Thụy Điển, Belarus...
Do vậy, các sự kiện như Triển lãm Quốc phòng Quốc tế còn được nhìn nhận như một cơ hội để thu hút nhiều nhà cung cấp thiết bị, công nghệ và dịch vụ quốc tế tới Hà Nội.
Theo IISS, với các thành tích hiện tại, ngành công nghiệp quốc phòng trong nước của Việt Nam hứa hẹn sẽ tiếp tục mở rộng và đa dạng hóa, khai thác các thỏa thuận chuyển giao công nghệ - đồng sản xuất với các nhà cung cấp nước ngoài trong thời gian tới. Kho thiết bị quốc phòng của Việt Nam sẽ ngày càng trở nên đa dạng hơn về mặt nguồn gốc xuất xứ.
Một vai trò ngày càng quan trọng của các cơ sở nghiên cứu và phát triển (R&D) quốc phòng nội địa, cũng như các doanh nghiệp sản xuất trang bị quân sự của Việt Nam lúc này là phải đảm bảo rằng các hệ thống đa dạng được tích hợp một cách hiệu quả nhất có thể.
Điều đó sẽ cho phép Việt Nam tối ưu hóa khả năng của quân đội và cảnh sát biển trong việc ứng phó với các tình huống phát sinh.
Cựu sĩ quan Mỹ: Việt Nam ra mắt máy bay huấn luyện có 2 điểm vượt T-6C Mỹ, mở cơ hội quý cho Không quân
Minh Nhậ
"Tính linh hoạt tuyệt vời" - Cựu sĩ quan Không quân Mỹ Christian D. Orr nói về mẫu máy bay huấn luyện đầu tiên trong lịch sử sản xuất tại Việt Nam.
Tại Triển lãm quốc phòng quốc tế 2024 tổ chức tại sân bay Gia Lâm, Hà Nội từ ngày 19-23/12 vừa qua, sự xuất hiện của máy bay huấn luyện – tuần tra quân sự TP-150 "Make in Vietnam" đã thu hút sự chú ý lớn của truyền thông quốc tế.
Đây là sản phẩm hợp tác giữa công ty Flying Legend Italy và Flying Legend Vietnam, đánh dấu mẫu máy bay huấn luyện đầu tiên trong lịch sử được sản xuất tại Việt Nam và là mẫu máy bay đầu tiên do một công ty tư nhân ở Việt Nam sản xuất.
Máy bay huấn luyện TP-150 "Make in Vietnam" tại triển lãm quốc phòng quốc tế 2024. Ảnh: Flying Legend
Toàn bộ khung thân của TP-150 đều được hoàn thiện tại Việt Nam. Máy bay được giới thiệu có trần bay 7.000m, tốc độ cất cánh 100km/h, vận tốc tối đa 300km/h, trọng lượng cất cánh tối đa 750kg và trang bị động cơ phun nhiên liệu Rotax 915iS công suất 150 mã lực, cho phép sử dụng cả các nhiên liệu thông thường như xăng A95.
Theo tạp chí Army Recognition (Bỉ), TP-150 được thiết kế để đáp ứng nhu cầu của lực lượng không quân trong việc đào tạo phi công với hiệu quả chi phí cao, và "rất có thể sẽ trở thành máy bay huấn luyện tiếp theo của quân đội Việt Nam".
Trước đó, tại cuộc họp báo thường kỳ ngày 21/11, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Phạm Thu Hằng cho biết, trên cơ sở thỏa thuận hợp tác quốc phòng giữa hai phía, Việt Nam đã tiếp nhận thêm 5 máy bay huấn luyện T-6C thế hệ mới do Mỹ sản xuất.
Đây là 5 trong tổng số 12 chiếc T-6C mà Mỹ đã cam kết sẽ chuyển giao cho Việt Nam trong giai đoạn 2024-2027.
Để làm rõ hơn các tính năng ưu việt của TP-150 và sự phù hợp của mẫu máy bay này đối với nhu cầu của Không quân Việt Nam, chúng tôi đã có cuộc trao đổi với ông Christian D. Orr – cựu sĩ quan Không quân Mỹ, đồng thời là một chuyên gia quân sự với các bài bình luận sâu và đa chiều trên các tạp chí chuyên ngành như National Interest, 19FortyFive…
2 điểm TP-150 "vượt trội" T-6C
Theo ông Orr, cảm nhận đầu tiên về TP-150 là mẫu máy bay huấn luyện "Make in Vietnam" cho thấy "tính linh hoạt tuyệt vời".
"Ấn tượng ban đầu của tôi về TP-150 là mẫu máy bay này cho thấy tính linh hoạt tuyệt vời khi có thể hoạt động hiệu quả trên nhiều bề mặt đường băng khác nhau, như đường bê tông, đường rải nhựa hay có cỏ, sỏi. Như tôi được biết, mẫu T-6C của Mỹ không có mức độ linh hoạt như vậy" – Ông Orr nói.
Bên cạnh đó, theo ông, TP-150 có lợi thế là khung máy bay mới hơn khoảng 10-12 năm so với T-6C, giúp giảm bớt những lo ngại về sự hao mòn khung máy bay.
"Điều đó cũng đồng nghĩa với việc mẫu máy bay này vừa có chi phí mua ban đầu tương đối rẻ, vừa có chi phí bảo dưỡng thấp" – Cựu sĩ quan Mỹ bình luận.
Cũng theo ông Orr, có một điểm rất đặc biệt: Cơ sở và nguồn cảm hứng cho Flying Legend chế tạo TP-150 chính là mẫu Embraer EMB Tucano 312 của Brazil. Đây là một mẫu máy bay đã chứng minh được hiệu quả cao trong thực tế.
Theo chuyên san Aircraft – Naval Ship của Éditions LELA PRESSE, một nhà xuất bản chuyên về lịch sử hàng không và hàng hải, EMB Tucano 312 là mẫu máy bay đầu tiên trong phân khúc máy bay huấn luyện turbin cánh quạt có buồng lái và hệ thống điều khiển tương đương với các máy bay chiến đấu hiện đại, cũng như có đủ sức mạnh để thực hiện các thao tác tốc độ cao giống như các máy bay huấn luyện phản lực.
Tính đến nay, hơn 660 chiếc đã được sản xuất để phục vụ tại 16 quốc gia, và 7 quốc gia trong số này đã đưa EMB Tucano 312 vào triển khai trên tuyến đầu.
Mặc dù được biết đến nhiều nhất với vai trò máy bay huấn luyện, EMB Tucano 312 đã cung cấp năng lực phòng thủ tiền tuyến cho các quốc gia như Paraguay và Honduras. Sau gần 35 năm phục vụ, máy bay này vẫn được sử dụng rộng rãi cho đến ngày nay.
Cơ hội đào tạo phi công với hiệu quả chi phí cao
Nhận định về khả năng TP-150 được Không quân Việt Nam lựa chọn, ông Orr lưu ý rằng, những điểm vượt trội nêu trên khiến TP-150 trở thành sự bổ trợ lý tưởng cho T-6C trong trang bị của Không quân Việt Nam.
Theo vị chuyên gia, TP-150 có thể được sử dụng để huấn luyện phi công giai đoạn 1, còn T-6C phù hợp với huấn luyện nâng cao.
Các máy bay huấn luyện như dòng T-6 có thể mô phỏng các đặc tính xử lý của máy bay phản lực, đòi hỏi cao hơn so với hầu hết các máy bay huấn luyện cơ bản, cho phép thách thức năng lực của học viên phi công một cách nghiêm ngặt hơn và được đánh giá chính xác hơn.
Lễ bàn giao máy bay huấn luyện T-6C tại Phan Thiết, Việt Nam ngày 20/11. Ảnh: Không quân Mỹ
"TP-150 chưa được thử nghiệm thực tiễn nhiều, còn T-6C đã được biết tới với danh tiếng vững chắc và hiệu suất đáng tin cậy" – Ông Orr nhận định.
Tuy nhiên, ông lưu ý thêm rằng, TP-150 mang tới cho Không quân Việt Nam cơ hội quý để đào tạo phi công với hiệu quả chi phí cao, do mẫu máy bay này có lợi thế về cả chi phí mua sắm và bảo dưỡng.
Trước đó, trả lời báo giới tại triển lãm, ông Nguyễn Hoài Nam - Nhà sáng lập, Giám đốc Kỹ thuật Công ty CP Flying Legend Vietnam tin rằng, nếu được sử dụng trong huấn luyện phi công ở Việt Nam, TP-150 sẽ góp phần hiện đại hóa đội bay và tăng cường năng lực huấn luyện đào tạo phi công lái máy bay trong nước.
Mẫu máy bay này dùng cho huấn luyện phi công quân sự và có thể áp dụng trong hàng không dân dụng.
Theo tạp chí Forcast International (Mỹ) chuyên cung cấp dữ liệu về lĩnh vực hàng không và quốc phòng, nhiều quốc gia trên thế giới đang có xu hướng trang bị các loại máy bay huấn luyện giá rẻ với hệ thống điện tử hiện đại để tối ưu chi phí.
Việc kết hợp các hệ thống bay mô phỏng với máy bay huấn luyện trong thế giới thực cho phép phi công thực hành liên tục trong môi trường ảo và thực tế theo thời gian thực, từ đó giúp tiết kiệm đáng kể phí nhiên liệu và bảo dưỡng.
Cận cảnh máy bay huấn luyện TP-150 Việt Nam được lắp ráp, hoàn thiện trong nhà máy tại Vĩnh Phúc. Ảnh: Flying Legend
Trong khi đó, bình luận riêng về TP-150, tạp chí Army Recognition nhận định thêm rằng, mẫu máy bay này được thiết kế cho cả nhiệm vụ huấn luyện phi công và tuần tra. Với khung nhôm và hệ thống càng hạ cánh siêu bền, TP-150 "là máy bay lý tưởng để huấn luyện các phi công mới trên đường bằng cỏ hoặc rải nhựa đường".
Ngoài ra, khả năng thực hiện các động tác nhào lộn cơ bản và bay theo đội hình khiến nó trở thành mẫu máy bay huấn luyện tiên tiến.
Mô hình hợp tác cho ra đời mẫu máy bay này "rất phù hợp với mục tiêu phát triển ngành hàng không và tăng cường năng lực quốc phòng của Việt Nam thông qua quan hệ với các đối tác châu Âu nổi tiếng" – Tạp chí Bỉ kết luận.
Việt Nam lần đầu ra mắt quốc tế hệ thống phòng không phản ứng nhanh, hé lộ năng lực công nghệ đáng nể
Minh Nhật
Triển lãm quốc phòng quốc tế 2024 đã đánh dấu lần đầu tiên AZP ra mắt trên trường quốc tế, thể hiện khả năng tác chiến và thiết kế tiên tiến của vũ khí Việt Nam.
Sự kết hợp sáng tạo của Việt Nam
Theo tạp chí Army Recognition (Bỉ), trong khuôn khổ Triển lãm quốc phòng quốc tế 2024 diễn ra tại sân bay Gia Lâm, Hà Nội (từ ngày 19-23/12), Việt Nam đã giới thiệu hệ thống phòng không AZP với tư cách là một hệ thống bảo vệ mới cho các cơ sở hạ tầng chiến lược.
AZP được thiết kế nhằm mục đích tăng cường năng lực phòng thủ cho các sân bay, bến tàu, nhà máy và căn cứ quân sự trước các mối đe dọa trên không như máy bay chiến đấu, trực thăng, máy bay ném bom, máy bay không người lái (UAV) và lính dù.
Đáng lưu ý, Triển lãm quốc phòng quốc tế 2024 đã đánh dấu lần đầu tiên AZP ra mắt trên trường quốc tế, thể hiện khả năng tác chiến và thiết kế tiên tiến của vũ khí Việt Nam. Điều đặc biệt nằm ở chỗ, Việt Nam đã kết hợp pháo cao xạ S-60 Liên Xô với radar hiện đại để tạo ra một hệ thống phòng không mới.
Hệ thống phòng không AZP được giới thiệu lần đầu tiên tại Triển lãm quốc phòng quốc tế 2024. Ảnh: Army Recognition
Theo Army Recognition, việc ra mắt hệ thống này là một cột mốc quan trọng đối với ngành công nghiệp quốc phòng Việt Nam, bởi nó đã chứng minh năng lực công nghệ ngày càng tăng của Việt Nam trong lĩnh vực phòng không hiện đại.
AZP nổi bật nhờ sự kết hợp giữa radar, hệ thống quang điện tử và hệ thống quản lý chiến đấu (BMS), giúp đảm bảo sự phối hợp tối ưu giữa các đơn vị phòng thủ. Việc tích hợp các công nghệ này cho phép hệ thống phát hiện và xác định nhanh chóng các mối đe dọa trên không, cung cấp phản ứng ngay lập tức và chính xác.
Đây cũng là lý do khiến AZP trở nên hiệu quả trong các tình huống mà sự can thiệp nhanh chóng đóng vai trò rất quan trọng đối với an ninh quốc gia.
Bước tiến vượt bậc
Về thông số kỹ thuật, AZP chủ yếu hoạt động trong vùng trinh sát tầm ngắn. Tuy nhiên, chính điều này lại khiến nó trở nên lý tưởng để chống lại các mối đe dọa ngay lập tức. Hệ thống có độ chính xác theo dõi mục tiêu là 0,1°, "rất ấn tượng", đảm bảo theo dõi chính xác ngay cả trong môi trường phức tạp.
Ngoài ra, với thời gian phản ứng chỉ 4 giây để chuẩn bị đánh chặn mục tiêu, AZP đảm bảo khả năng ứng phó tối ưu trước các mối đe dọa sắp xảy ra.
Cũng theo Army Recognition, AZP được tích hợp chế độ bắn đa dạng, mang lại sự linh hoạt cho các hoạt động phòng thủ. Nó kết hợp việc sử dụng radar và cảm biến quang điện tử để điều chỉnh chế độ tấn công tùy thuộc vào tình hình.
Khả năng điều chỉnh các thông số bắn này giúp tăng cường độ chính xác của cuộc tấn công, và cho phép hệ thống hiệu quả hơn trong việc vô hiệu hóa nhanh chóng các mối đe dọa.
Các hệ thống pháo S-60 vẫn đang phát huy hiệu quả trên chiến trường. Ảnh: Wiki
Một điểm đặc biệt khác của S-60 là pháo tự động 57mm của hệ thống do Liên Xô thiết kế, đã được đưa vào sử dụng từ năm 1950. Nó có cơ chế hoạt động bằng lực giật với giá đỡ 4 bánh được trang bị các chân chống để ổn định.
S-60 được thiết kế để có khả năng cơ động cao và hỏa lực mạnh, tấn công hiệu quả các mục tiêu trên không ở khoảng cách xa. Tầm bắn hiệu quả lên tới 6.000 mét khi được dẫn đường bằng radar hoặc 4.000 mét khi được dẫn đường bằng quang học.
Việc vũ khí này tiếp tục được sử dụng trong các cuộc xung đột hiện tại (như xung đột Nga – Ukraine) đã làm nổi bật độ tin cậy và hiệu quả lâu dài của nó trong các tình huống chiến đấu.
Đối với hệ thống phòng không mới của Việt Nam, AZP S-60 là một thành phần quan trọng, giúp tăng cường hỏa lực tổng thể và phạm vi hoạt động của hệ thống.
Theo Army Recognition, cần phải nhấn mạnh rằng, "AZP đã làm nổi bật sự tiến bộ của Việt Nam trong lĩnh vực quốc phòng và làm nổi bật cam kết của Việt Nam trong việc tăng cường năng lực trước những thách thức an ninh hàng không hiện đại".
Trước đó, vào ngày 26-1-2022, Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã ban hành Nghị quyết số 08-NQ/TW, ngày 26-1-2022, về "Đẩy mạnh phát triển công nghiệp quốc phòng đến năm 2030 và những năm tiếp theo", xác định xây dựng nền công nghiệp quốc phòng chủ động, tự lực, tự cường, lưỡng dụng, hiện đại, trở thành mũi nhọn của công nghiệp quốc gia; công nghiệp quốc phòng phải làm chủ được công nghệ tiên tiến, hiện đại, đáp ứng nhiệm vụ xây dựng Quân đội hiện đại, bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa.
Những thành tựu đạt được qua các chặng đường phát triển của công nghiệp quốc phòng Việt Nam là vô cùng quan trọng, đóng góp hiệu quả cho các cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc cũng như trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Đến nay, công nghiệp quốc phòng Việt Nam cơ bản bảo đảm tốt nhu cầu của lực lượng vũ trang, nhất là về vũ khí thông thường và một số loại vũ khí công nghệ cao, đồng thời tiếp tục phát huy nhiều sáng kiến cải tiến vũ khí từng giúp quân đội ta giành lợi thế trên các chiến trường lịch sử