Cuốn Đèn Cù của Trần Đĩnh đang được phổ biến ngày càng rộng trong và ngoài nước.

Với tôi cuốn sách giúp nhớ lại biết bao cảnh cũ người xưa. Do hoàn cảnh lịch sử tôi đã có một số cuộc gặp Hồ Chí Minh, khá nhiều lần gặp làm việc với Trường Chinh, Phạm Văn Đồng, Nguyễn Lương Bằng, Đỗ Mười, Nguyễn Cơ Thạch, Tố Hữu…, cũng rất nhiều lần làm việc với các tướng Võ Nguyên Giáp, Chu Huy Mân, Văn Tiến Dũng, Lê Trọng Tấn, Lê Đức Anh, Nguyễn Hữu An, Vũ Lăng...

Tôi cũng từng ở trong tòa soạn báo Nhân Dân 2 lần, lần đầu trong cả năm 1972, lần sau trong hơn 8 năm (tháng 2/1982 – 8/1990), cùng một cơ quan với nhà báo Trần Đĩnh, khi Trần Đĩnh đã bị kỷ luật khai trừ khỏi đảng rồi đi lao động cải tạo ở nhà in báo Nhân Dân, hàng ngày khuân các cuốn giấy in từ ngoài đường lên tầng 3 nhà in và đúc lại các chữ chì cho máy in. Trong 8 năm sau, tôi tham gia đảng ủy Ban biên tập, dự họp các buổi giao ban hằng tuần, họp Biên ủy hàng tháng, hằng năm, bàn bạc đủ chuyện - xem xét khen thưởng, kỷ luật, đảng viên tiên tiến, lên cấp, lên lương, xét đi học nước ngoài, đi họp quốc tế, cấp nhà mới, tuyển phóng viên…Tôi thận trọng, ngồi nghe, suy ngẫm, vì vẫn còn xa lạ, nhưng vẫn hiểu ra sự thật.

Tôi có thể chứng thực những điều Trần Đĩnh viết ra là chân thực, 2 tuyến nhân vật, một bên là bầy nịnh thần, bầy đàn «ngu trung» của chế độ độc đảng sùng bái Mao, sùng bái bạo lực, một bên là những người có tư duy độc lập, có tư duy đòi xét lại chủ nghĩa Mác - Lênin, xây dựng một kiểu chủ nghĩa xã hội có bộ mặt Người, chủ trương tranh đua hòa bình giữa các chế độ xã hội khác nhau. Số này bị lên án, bị vu cáo tay sai đế quốc, sợ gian khổ, sợ hy sinh. Phần lớn bị khai trừ ra khỏi đảng, bị tù không có án, bị đưa đi cải tạo lao động, chăn dê, chăn bò, đi lao động ở nhà in, mỏ than, con cái bị phân biệt đối xử.

Có một vài người lúc đầu hăng hái theo Xét lại, chống sùng bái cá nhân, ca ngợi con đường đấu tranh không bạo động, cổ vũ biện pháp đấu tranh của Mahatma Gandhi, của Nelson Mandela, nhưng về sau chuyển hẳn sang thành đồ đệ trung thành của Mao-ít. Nổi bật nhất là 2 anh em nhà báo, anh ruột là Thép Mới nhà báo cột trụ của báo Sự Thật và báo Nhân Dân. Trong loạt bài “Thời thắng Mỹ”, Thép Mới từng ca ngợi hết mức ông Lê Duẩn, rằng “anh Ba đã sáng láng hơn cả bác Hồ, bản lĩnh hơn bác Hồ”. Ông em Hồng Hà còn hơn ông anh nữa, xoay lập trường 180 độ, được lọt vào mắt nâu của cả 2 ông họ Lê, còn kế thừa ông Hoàng Tùng làm tổng biên tập báo Nhân Dân, từ đó lên chức Trưởng Ban đối ngoại trung ương. Hồng Hà là nhân vật trung tâm cùng tướng Lê Đức Anh cán thu xếp cuộc gặp lịch sử ở Thành Đô tháng 9/1990, “đánh dấu thời kỳ Bắc thuộc mới cực kỳ nguy hiểm”, như ông Nguyễn Cơ Thạch cảnh báo ngay lúc ấy.

Khuôn mặt thứ 3 đáng nhớ là nhà báo Hữu Thọ, một nhân vật thâm hiểm của phái “Mao-nhều” (theo cách gọi của Trần Đĩnh) ở báo Nhân Dân. Trần Đĩnh đã nhiều lần dùng ngòi bút trào lộng khắc họa lại nhân cách đáng thương của ông này, một tay cơ hội lắm mẹo vặt, leo lên đến chức tổng biên tập báo Nhân Dân, rồi Trưởng ban tư tưởng và văn hóa - để dạy bảo đạo đức bác Hồ cho toàn đảng vào dịp “45 năm học Bác” tháng 9 /2014 mới đây, khi ông đã về hưu hơn 10 năm nay.

Bên cạnh vài ba nhân vật “Mao-nhều” khá lý thú có thể nhận rõ mặt trên đây có một nhân vật đứng giữa, không theo Mao mà cũng không chống Mao, nhưng nổi bật, được tác giả Trần Đĩnh nói đến rất nhiều trong Đèn Cù với lòng quý mến đặc biệt. Tôi muốn nói riêng về ông trong bài báo này.

Đó là ông Nguyễn Trung Thành (NTT), một thời là cánh tay phải của Lê Đức Thọ, nắm chức vụ then chốt về nhân sự - Vụ trưởng Vụ bảo vệ chính trị trong Ban Tổ chức trung ương do ông Thọ làm trưởng ban. Ông NTT là nhân vật nắm trọn hồ sơ của 36 người dính vào vụ án “Xét lại chống đảng” mà danh sách có khá đầy đủ trong Đèn Cù, cùng với tất cả các vụ án chính trị khác. Sau khi đã về hưu vào năm 1990, ông NTT đọc lại toàn bộ hồ sơ của các vụ án, xem kỹ các lời phản cung, kêu oan, đặc biệt là các lời trần tình của các ông Hoàng Minh Chính, Hoàng Thế Dũng, Vũ Đình Huỳnh, Lê Liêm (khi 2 ông này còn sống), gặp và lắng nghe ông Lê Hồng Hà, từng là Chánh văn phòng bộ Công an, cũng bị bắt giam trong vụ án «Xét lại chống đảng làm gián điệp cho nước ngoài» .

Theo Trần Đĩnh thuật lại trong Đèn Cù, với lòng ngay thẳng NTT bắt đầu hoài nghi về kết luận vũ đoán của toàn vụ án, nhận ra bản thân đã mù quáng a dua theo định kiến của cấp trên là Lê Duẩn và Lê Đức Thọ, gây nên quá nhiều bất công. Thức tỉnh, hối hận sâu sắc, năm 1993 ông thảo ra thư gửi cho Tổng bí thư Đỗ Mười và thường trực ban bí thư Phan Diễn, trình bày rành rọt những sai lầm của vụ án làm hàm oan 36 đảng viên cấp cao của đảng, những người không hề làm gián điệp cho nước ngoài, họ chỉ sử dụng quyền có ý kiến khác với lãnh đạo do có tư duy độc lập. Tất cả những lời kết tội đều mang tính chất định kiến, suy diễn, và khiên cưỡng. Nhưng Đảng vẫn một mực im lặng. Năm 1996, NTT lại đến gặp Tổng bí thư Đỗ Mười, trình bày rõ ý kiến về vụ án do ông thụ lý và nói rõ chính kiến của mình là minh oan, xóa án cho người ngay là việc đúng đắn, nên làm, sẽ được lòng đông đảo đảng viên và toàn dân. NTT đề nghị lập một tiểu ban thẩm tra để đi đến kết luận lại vụ án. Đỗ Mười trừng mắt, lắc đầu buông ra một câu: «về hưu rồi sắp đi chơi với giun rồi, sao còn viết kiến nghị gửi vung lên?».

Vẫn theo Trần Đĩnh, NTT biết là hỏng rồi, nhưng vẫn cưỡng lại. Ông nói với Đỗ Mười: “Anh đã 78 tuổi, hơn tôi 6 tuổi còn làm việc mà. Tôi thấy đồng chí mình bị oan, không thể bỏ mặc được”. Ngay sau đó NTT bị khai trừ, bị trả thù cay độc, bị đuổi ra khỏi đảng, tước mọi khen thưởng cũ, không còn lương, phụ cấp ngang cấp thứ trưởng, sống trong cô đơn đạm bạc đến tận nay. Không rõ nay NTT còn sống hay đã đi xa.

Điều quan trọng là NTT được Trần Đĩnh nói đến khá nhiều trong Đèn Cù. Thật rất hiếm trong đảng CS có một con người như vậy. Giữa một hồ đầy bùn vẫn giữ mình trong sạch. Con người có lương tri, không a dua theo quyền lực, danh vị, có lòng nhân ái sâu đậm, sống ngay thật, biết nhận ra sai lầm, hối hận và có ý chí sửa chữa sai lầm.

Tôi mong rằng với cuốn Đèn Cù, vụ án “Xét lại chống đảng làm gián điệp cho nước ngoài” sẽ không bị dìm chết trong quên lãng. Nó sẽ bật dậy sống lại trong dư luận xã hội, trong lương tâm của đông đảo đảng viên CS bình thường khi Đại hội XII đang đến gần. Không thể để chậm nữa. Cho dù phần lớn nạn nhân đã chết uất ức oan uổng. Chậm vẫn còn hơn không.

Mong rằng trong đảng CS sẽ vang lên nhiều tiếng nói yêu cầu đảng CS thực hiện mong muốn cao đẹp của NTT, xem xét lại vụ án «Xét lại chống đảng» đã tồn tại quá lâu. Tuy thật đáng buồn là có tin NTT đã không còn nữa, nhưng cũng may là một số nhân vật khác vẫn còn sống - còn Trần Đĩnh, còn nhân chứng Lê Hồng Hà, và theo tôi được biết, còn các ông Lê Trọng Nghĩa, Phan Thế Văn, Phùng Mỹ đang sống ở Hà Nội. Ở nước ngoài còn có các ông Nguyễn Minh Cần, nguyên phó chủ tịch Ủy ban nhân dân Hà Nội, sống ở Nga; còn nhà văn Vũ Thư Hiên sống ở Pháp…Và vẫn còn những người lãnh đạo chịu trách nhiệm kế tiếp về vụ án cực lớn ấy như: Đỗ Mười, Lê Đức Anh, Lê Khả Phiêu, Nông Đức Mạnh, Nguyễn Phú Trọng… Họ không thể phủi trách nhiệm. Chính họ đã mù quáng theo đường lối của Mao, dẫn dắt đất nước vào thảm họa huynh đệ tương tàn, cố tình chà đạp “quyền tự quyết thiêng liêng của nhân dân miền Nam VN” được ghi rõ trên 2 Hiệp định Genève và Paris, mà họ đã long trọng ký kết. Để dẫn đến đất nước lạc hậu, tan hoang, không pháp luật ngày nay.

Vợ con, gia đình, con cháu, chắt, bạn bè của 36 nạn nhân vụ án chắc chắn sẽ cảm thấy vui lòng, được an ủi, xoa dịu niềm đau đã kéo dài hơn nửa thế kỷ, một khi vụ án được minh oan một cách công khai, theo «một nền pháp quyền nghiêm minh» mà Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã hứa hẹn từ đầu năm, nhưng đến nay vẫn chưa thấy tăm hơi. Đây có thể là dịp tốt.

Hàn-Triều đấu súng trong vùng phi quân sự

Binh sĩ Hàn Quốc đứng gác tại một chốt kiểm soát gần biên giới liên Triều.

Bộ trưởng quốc phòng Hàn Quốc cho hay vụ đấu súng kéo dài khoảng 10 phút trong vùng phi quân sự (DMZ) vốn chia tách 2 miền Triều Tiên. Không có thông báo về thương vong.

Dù mang tên là vùng phi quân sự nhưng nơi đây có lẽ là khu vực biên giới quân sự hóa nhất thế giới. Rộng khoảng 4 km, DMZ mở rộng đường ranh giới quân sự (MDL), vốn đánh dấu biên giới thực sự giữa 2 miền Triều Tiên.

Theo một quan chức quốc phòng, một binh sĩ quần tra biên giới Hàn Quốc đã phát hiện các binh sĩ Triều Tiên đang tiến lại gần MDL.

"Loa phóng thanh đã phát đi cảnh báo và sau đó các phát súng cảnh cáo đã được bắn đi. Triều Tiên sau đó đã nổ súng vào phía các binh sĩ của chúng tôi, khiến họ phải đáp trả", quan chức trên nói.

Theo một quan chức thuộc Hội đồng tham mưu trưởng liên quân, các binh sĩ Hàn Quốc đã phát đi cảnh báo bằng âm thanh hoặc bắn cảnh báo 2 lần dọc MDL trong 24 giờ qua.

Đã xảy ra hàng loạt vụ đấu súng tại biên giới giữa hai miền Triều Tiên trong những tuần gần đây, làm gia tăng sức nóng dọc biên giới liên Triều.

Vào ngày 10/10, hai bên đã đấu súng máy hạng nặng sau khi quân đội Triều Tiên cố gắng bắn hạ một số chùm bóng mang các tờ rơi được các nhà hoạt động chống Bình Nhưỡng của Hàn Quốc thả lên bầu trời.

Chỉ vài ngày trước đó, các tàu tuần tra của hải quân Hàn Quốc và Triều Tiên đã đấu súng chớp nhoáng gần biên giới tranh chấp trên biển ở Hoàng Hải.

Hồi tuần trước, hai miền Triều Tiên đã tổ chức các cuộc đàm phán quân sự cấp cao để giải quyết các căng thẳng.

Tuy nhiên, các cuộc đàm phán kết thúc mà không đạt được thỏa thuận nào. Triều Tiên sau đó cáo buộc Hàn Quốc ngạo mạn và tìm cách hủy hoại các cuộc đàm phán hòa bình.

U21 Việt Nam thắng đậm Singapore tại giải U21 quốc tế (Dân trí) - Trong trận đấu đầu tiên của mình tại giải U21 quốc tế đang diễn ra tại Cần Thơ, U21 Việt Nam giành thắng lợi với tỷ số 3-0. Các bàn thắng của đội U21 Việt Nam trong trận này được ghi do công của Mạnh Hùng, Quách Tân và Ngân Văn Đại. Đây là trận đấu mà U21 Việt Nam không mất quá nhiều sức, bởi U21 Singapore không được đánh giá cao. Đây cũng không phải là điều lạ đối với các đội bóng trẻ đến từ đảo quốc sư tử. U21 Việt Nam thắng dễ ngày ra quân Bóng đá Singapore từ trước đến giờ chỉ mạnh nhờ xu thế nhập tịch. Trong khi đó, các đội bóng trẻ Singapore lại không sử dụng cầu thủ nhập tịch, nên các đội này không mạnh như đội tuyển quốc gia của nước này. Giữ bóng nhiều hơn trong phần lớn thời gian của trận đấu, nhưng mãi đến phút 50, U21 Việt Nam mới tìm được bàn thắng mở tỷ số do công của Mạnh Hùng. Đấy là tình huống mà Mạnh Hùng có cú đá phạt tuyệt đẹp từ khoảng 18m, đưa bóng vào lưới U21 Singapore, giúp đội chủ nhà vượt lên dẫn 1-0. Chỉ 3 phút tình huống vừa nêu, U21 Việt Nam có thêm lợi thế lớn, khi U21 Singapore chỉ còn đá với 10 người, do Bin Salleh bên phía đội bóng này nhận thẻ vàng thứ 2. Chơi hơn người, U21 Việt Nam dễ dàng ghi thêm 2 bàn thắng khác, lần lượt do công của Quách Tân ở phút 64 và Ngân Văn Đại ở phút 67. Chiến thắng này giúp cho U21 Việt Nam tạm thời dẫn đầu bảng A, sau loạt trận khai mạc. Ngày 21/10 tới đây, đội bóng được chờ đợi nhất giải là U21 của học viện HAGL-Arsenal.JMG sẽ ra quân, khi họ đối đầu với U21 Malaysia. Binh sỹ Ấn Độ và Pakistan lại đấu súng qua biên giới (Dân trí) - Các binh sỹ Ấn Độ và Pakistan ngày 19/10 đã lại đấu súng qua biên giới, trong vụ đụng độ mới nhất sau một loạt vụ việc khiến ít nhất 20 dân thường thiệt mạng. Khu vực biên giới Ấn Độ - Pakistan tại Kashmir đang chịu nhiều bất ổn Theo hãng tinAFP,không có ai bị thương trong vụ việc mới nhất này. Theo tuyên bố của quân đội Pakistan, vụ việc xảy ra khi các binh sỹ Ấn Độ nổ súng qua biên giới dù không bị khiêu khích. Địa điểm xảy ra đấu súng nằm trên tuyến biên giới chia cắt phần lãnh thổ Kashmir do Ấn Độ kiểm soát và tỉnh Punjab của Pakistan. Hiện mỗi quốc gia đều kiểm soát một phần vùng lãnh thổ tại dãy Himalaya này, nhưng tuyên bố chủ quyền với toàn bộ vùng lãnh thổ. Đã có hai cuộc chiến quy mô lớn từng diễn ra giữa hai nước để giành quyền kiểm soát Kahsmir, cho đến khi căng thẳng hạ nhiệt sau lệnh ngừng bắn ký năm 2003. Chưa rõ điều gì đã góp phần tạo ra làn sóng bất ổn ngày một tăng gần đây, vốn bắt đầu hôm 6/10 trong dịp lễ Eid ul-Adha của người Hồi giáo. Hàng chục nghìn cư dân ở hai bên biên giới đã phải rời bỏ nhà cửa. Vụ đấu súng diễn ra chỉ ít giờ sau khi người đứng đầu quân đội hai nước đưa ra những tuyên bố đầy cứng rắn liên quan đến khu vực Kashmir. Phát biểu tại Hội thảo các chỉ huy quân đội, một phiên họp then chốt của các tướng lĩnh quân đội hàng đầu, tư lệnh quân đội Ấn Độ tướng Dalbir Singh đã ra chỉ thị “gây sức ép không ngừng” lên những kẻ khủng bố tại bang Jammu và Kashmir. Trong khi đó, người đồng cấp phía Pakistan, tướng Raheel Sharif tái khẳng định nỗ lực thúc đẩy để những người Kashmir được trao quyền tự quyết. Trong buổi hội thảo, ông Singh nhấn mạnh việc “duy trì sức ép không ngừng lên những kẻ khủng bố tại Jammu và Kashmir”. Điều này là cần thiết để những kẻ khủng bố “không thể làm gián đoạn cuộc bầu cử sắp tới”, thông báo chính thức của quân đội Ấn Độ khẳng định. Dự kiến cuộc bầu cử sẽ diễn ra vào tuần cuối cùng của tháng 11, để một chính quyền mới có thể lên nắm quyền vào ngày 19/1/2015, thời điểm quốc hội hiện tại của Ấn Độ kết thúc nhiệm kỳ. Về phần mình, tướng Sharif khẳng định người Kashmir cần có quyền tự quyết, và rằng các lực lượng của mình sẽ có “phản ứng tương xứng” trước bất kỳ hành vi “khiêu khích” nào.