Tên lửa đạn đạo chống tàu của Trung Quốc, vũ khí đáng sợ trong thời gian dài được biết đến như một thứ vũ khí diệt tàu sân bay, sắp đưa vào hoạt động, theo một viên chức cấp cao quân đội Mỹ.

Chỉ huy Tư lệnh Thái Bình Dương Hoa Kỳ, Đô đốc Robert Willard, đã nhận xét như thế ở Tokyo hồi tuần này. Ông nói rằng Hoa Kỳ sẽ không bị ngăn cản việc triển khai các con tàu trong khu vực vì tên lửa này.

Ông Willard đã nói với các nhà báo Nhật Bản: “Theo như chúng tôi được biết, nó đã trải qua các thử nghiệm lặp đi lặp lại và có thể sắp đi vào hoạt động. Chúng tôi không được phép phát triển khả năng này và các quyền hạn để ngăn cản quyền đi lại trong hải phận quốc tế ở các khu vực xung quanh Trung Quốc, cả các bạn cũng không muốn chúng tôi làm vậy”.

“An ninh trong khu vực phụ thuộc vào sự hiện diện quân sự trong khu vực trên biển và trên không để bảo đảm các đường đường thông tin liên lạc trên biển và trên không an toàn”.

Ông Willard cho biết, lo ngại về vũ khí như thế nhấn mạnh sự cần thiết trong việc tiếp tục trao đổi quân sự Trung – Mỹ.

Nhận xét của ông đi xa hơn các tuyên bố và báo cáo trước đây của Hoa Kỳ, gồm báo cáo hàng năm của Lầu Năm Góc về việc gia tăng quân sự của Trung Quốc, đưa ra hồi tuần trước. Trong tháng 3, ông nói với các dân biểu Hoa Kỳ rằng, Trung Quốc đang phát triển và thử nghiệm tên lửa, được biết qua cái tên viết tắt là ASBM (tức tên lửa đạn đạo chống tàu).

Nó cũng xảy ra sau khi các phương tiện truyền thông đại lục đưa tin về một căn cứ mới ở Thiều Quan, phía Bắc tỉnh Quảng Đông được đội tên lửa đạn đạo Quân đoàn Pháo binh thứ hai (Nhị pháo) của PLA xây dựng – làm dấy lên suy đoán tại Washington rằng ASBM có thể đặt căn cứ ở đó, đưa các đảo tranh chấp ở biển Đông vào trong tầm ngắm.

Một ASBM thành công có thể phóng xa tới 1.500 km từ bờ biển trên lục địa, đặt Nhật Bản, Đài Loan và “chuỗi đảo đầu tiên” vào tầm ngắm – làm phức tạp thêm hình ảnh chiến lược truyền thống ở Tây Thái Bình Dương, đặc biệt là các kịch bản chiến tranh liên quan đến Đài Loan.

Nó cũng xảy ra khi các tướng lĩnh PLA có lập trường quyết đoán hơn đối với sự hiện diện của tàu sân bay Mỹ hoạt động gần bờ biển Trung Quốc – cái quyền mà các quan chức Mỹ luôn luôn khẳng định như một phần về quyền tự do đi lại trên vùng biển quốc tế.

Tên lửa này là một trong những vấn đề gây tranh cãi nhiều nhất của PLA. Mỹ và Liên Xô cũ chính thức cam kết không bao giờ theo đuổi việc chế tạo loại vũ khí như thế. Cảnh giác với chi phí và sự nguy hiểm của nó, Moscow và Washington đã đưa ra lệnh cấm ASBM trong các cuộc đàm phán về giới hạn vũ khí khi gần kết thúc chiến tranh lạnh.

Bằng cách bắn một tên lửa đạn đạo – một tên lửa mà theo truyền thống sẽ mang theo một đầu đạn hạt nhân về phía một thành phố – để tấn công một con tàu, Trung Quốc sẽ gặp rủi ro vì tính toán sai lầm thảm khốc do kẻ thù của Trung Quốc, những nước có thể lo sợ bị tấn công hạt nhân và sẽ trả đũa tương tự như vậy.

Vũ khí như thế cũng cho thấy sự thách thức công nghệ đáng kể cho các nhà khoa học quân sự Trung Quốc.

Kế hoạch đang được phát triển rõ ràng sẽ là một biến thể của tên lửa tầm trung DF-21D (tức tên lửa Đông Phong 21D) mang đầu đạn hiện đại, có thể tách ra trong giai đoạn chiến đấu cuối cùng và sự diễn tập hướng tới một mục tiêu di chuyển, chẳng hạn như một tàu sân bay.

Ông Andrew Erickson, giáo sư tại Viện Nghiên cứu Hàng hải Trung Quốc thuộc trường Cao đẳng Hải chiến Hoa Kỳ, đã viết trong tuần này, bây giờ đã có bằng chứng quan trọng rằng Trung Quốc ưu tiên phát triển ASBM. Cần phải có một chuyến bay thử nghiệm đầy đủ – điều mà PLA không thể giấu giếm – để các tướng lĩnh Trung Quốc hoàn toàn tin tưởng về khả năng răn đe và nhanh chóng chấp thuận việc sản xuất với quy mô đầy đủ, ông nói.

Các quan chức Lầu Năm Góc cho biết ASBM hiện là mối quan ngại lớn nhưng PLA vẫn còn phải đối mặt với rào cản trong việc phối hợp tên lửa với lệnh trên máy vi tính và hệ thống điều khiển. “Họ vẫn còn lâu trước khi có được sự phối hợp, để có được một hệ thống hoạt động và hiệu quả”, một viên chức Bộ Quốc phòng nói.

Vì sao Biển Đông trở nên nóng hơn?

Vaudine England

BBC News, Bangkok

Mấy tháng qua, Mỹ đã gia tăng quan hệ quân sự và ngoại giao với Việt Nam

Thử tưởng tượng có vụ chạm súng giữa hải quân Trung Quốc và Việt Nam ở Biển Đông.

Hay chỉ một sự va chạm tình cờ giữa tàu chiến Mỹ và Trung Quốc.

Hay khi hải quân Trung Quốc bắt giữ hàng trăm, chứ không phải hàng chục, ngư dân Việt Nam ở vùng biển tranh chấp, khiến Hoa Kỳ lên tiếng ủng hộ Hà Nội - hoặc ngược lại.

Những kịch bản hoàn toàn tưởng tượng? Đúng vậy.

Nhưng tác động của một cuộc xung đột lên vùng biển - mà ngoài bão ra thì chẳng có gì đặc biệt - sẽ vô cùng lớn.

Vận chuyển dầu từ Trung Đông đến Nhật Bản sẽ gặp rủi ro, các nền kinh tế Đông Bắc Á có thể trì trệ, giao thương giữa Trung Quốc và Đông Nam Á có thể bị ngăn chặn vì những vụ trả đũa và còn nhiều hơn thế nếu hai cường quốc lớn nhất thế giới giao chiến.

Báo động

Vì thế sự gia tăng căng thẳng thấy rõ đã làm thu hút giới chuyên gia theo dõi vấn đề Biển Đông.

Khi Ngoại trưởng Mỹ phát biểu ở Hà Nội hồi tháng Bảy, bà đặt cách tiếp cận của Mỹ về phía Đông Nam Á trong việc giải quyết tranh chấp Biển Đông.

Để đáp trả, Trung Quốc mô tả Biển Đông là "lợi ích cốt lõi", chỉ trích sự "bao vây" và lên án sự can thiệp của Mỹ.

Một loạt bước đi của các tay chơi trong khu vực đã khiến "tình hình lâu nay không còn có thể duy trì", theo lời Ian Storey, nhà nghiên cứu ở Viện Nghiên cứu Đông Nam Á tại Singapore.

Ông nhận xét có thay đổi "về giọng điệu" và lo ngại trong khu vực "đã gia tăng đáng kể".

Carl Thayer, giáo sư chính trị học ở Học viện Quốc phòng Úc tại Canberra, đồng ý.

Hành động của Trung Quốc đã làm gia tăng rạn nứt với Việt Nam và gây ảnh hưởng cho quyền lợi chiến lược của Mỹ.

GS. Carl Thayer

Trung Quốc "đã có những hành động khiêu khích để bày tỏ lo ngại an ninh quốc gia. Hành động của Trung Quốc đã làm gia tăng rạn nứt với Việt Nam và gây ảnh hưởng cho quyền lợi chiến lược của Mỹ."

Ông nói tiếp: "Hoa Kỳ đã phản ứng bằng cách xác định quyền tự do đi lại và phát triển quan hệ đối tác chiến lược với Việt Nam."

Không tiến triển

Dĩ nhiên Trung Quốc không nhìn như thế.

Nước này vốn đã giận dữ về hoạt động của tàu quân sự Mỹ trong Đặc khu Kinh tế của Trung Quốc (EEZ).

Tuy nhiên, chủ quyền ở toàn bộ Biển Đông là vấn đề lớn hơn nữa, không chỉ vì nghi ngờ, dù chưa được chứng minh, về trữ lượng dầu và khí đốt.

Nhiều nước hy vọng tìm thấy dầu ở Biển Đông

Quan trọng hơn là ngành đánh cá và vấn đề tự do đi qua tuyến đường bận rộn - 80% năng lượng nhập vào Trung Quốc đi qua vùng biển này.

Hồi năm 2002, Trung Quốc và Asean ký Tuyên bố Hành xử để giải quyết tranh chấp.

Nhưng kể từ đó, trong một loạt các cuộc họp, họ không thể thi hành các biện pháp xây dựng lòng tin.

Một nhóm chuyên gia Trung Quốc - Asean về Tuyên bố Hành xử đã chỉ gặp nhau bốn lần kể từ 2004, nhưng riêng trong năm nay có thể gặp nhau thêm lần thứ hai.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert Gates cũng sẽ đến dự cuộc họp đầu tiên của các bộ trưởng quốc phòng Asean trong tháng 10. Trung Quốc được mời nhưng chưa nói rõ sẽ dự hay không.

Một số phân tích gia hy vọng các cuộc gặp này sẽ giúp tạo ra quy tắc hành xử thật sự trên biển - nhưng vẫn tồn tại khác biệt căn bản giữa Trung Quốc và Asean.

Mặc dù Trung Quốc vui vẻ khi có quan hệ kinh tế với Asean trong tư cách một khối - ca ngợi thành công của Khu vực Thương mại Tự do Trung Quốc - Asean (Cafta) có hiệ lực từ 2010 - nhưng họ muốn giải quyết các vấn đề chính trị theo cách khác.

Trung Quốc luôn nói tranh chấp chủ quyền cần được giải quyết song phương.

Các thành viên Asean không đồng ý, vì biết nó đưa họ vào thế yếu khi họp với một đại cường đang có vai trò quan trọng cho hầu hết các nền kinh tế trong vùng.

Cả Trung Quốc và Mỹ đã gia tăng hoạt động hải quân trong vùng

Trong khi các đại cường, Mỹ và Trung Quốc, tranh đua bằng ngôn từ hiếu chiến và một loạt các cuộc tập trận, các nước chính của Asean đang quan sát trong lo ngại.

Với Việt Nam trong tư cách chủ tịch Asean năm nay, vấn đề Biển Đông đã thành nổi bật và Asean đã có một tầm mức đồng thuận mới.

"Đông Nam Á đã từng, và vẫn tiếp tục, nhận thức đầy đủ về cả lời hứa và nguy hiểm mà Trung Quốc đại diện - nên nhớ biểu tượng truyền thống của nước này vẫn là con rồng," theo lời Dewi Fortuna Anwar, giáo sư nghiên cứu ở Viện Khoa học Indonesia.

"Trong giai đoạn Chiến tranh Lạnh, Trung Quốc bị xem là đe dọa lớn. Nhưng ngày nay, Asean tin rằng cách tốt nhất để đối phó với Trung Quốc, với sức mạnh quân sự gia tăng và tiềm năng kinh tế của họ, là đối thoại và đưa nước này hòa nhập vào trật tự khu vực," bà viết trên tờ Jakarta Post.

Các chuyên gia đồng ý rằng cán cân quyền lực ở Đông Á đang dịch chuyển.

"20 năm trước, không ai có khả năng thực hành tuyên bố chủ quyền nào. Ngày nay Trung Quốc có điều kiện để theo đuổi ngoại giao đe dọa hơn," theo lời ông Ian Storey.

"Một khi quân đội Trung Quốc trở nên mạnh hơn, Đông Nam Á nhận thức rõ hơn khoảng cách giữa ngôn từ và thực tế. Kết quả là những lời hoa mỹ của Trung Quốc đang trở nên ít thuyết phục hơn."

Những rủi ro khi các nước không chịu tìm kiếm sự dàn xếp hòa bình một cách nghiêm túc hơn đang trở nên rõ ràng hơn bao giờ hết.

Hàng trăm phi công Trung Quốc khai gian lý lịch

06/09/2010 23:47

Cứu chữa người bị thương trong vụ tai nạn ở Hắc Long Giang - Ảnh: Reuters

Tờ China Business News hôm qua dẫn lời Tổng cục trưởng Tổng cục Hàng không dân dụng Trung Quốc (CAAC) Lý Gia Tường cho hay cơ quan này đang đẩy mạnh điều tra văn bằng của các phi công lái máy bay dân sự trong lúc có thông tin rằng hơn 200 phi công làm giả sơ yếu lý lịch.

AFP dẫn tin từ website chính phủ cho biết trong giai đoạn 2008-2009, cơ quan chức năng đã phát hiện hơn 200 phi công khai gian về kinh nghiệm và số giờ bay của mình. Báo cáo trên viết: “Nhiều phi công thay đổi công việc nhiều lần và thường “đánh bóng” sơ yếu lý lịch. Nhiều người từng là phi công quân sự chuyển sang lái máy bay thương mại”. Báo cáo cho hay các phi công này đã bị cấm bay và phải qua quá trình kiểm tra lại. Ngoài ra, CAAC cũng sẽ kiểm tra bằng cấp của các huấn luyện viên, nhân viên điều tra hàng không, đội bảo trì và nhân viên kiểm soát không lưu.

Điều đáng nói là ít nhất phân nửa số phi công khai man lý lịch làm việc cho Hãng hàng không Thâm Quyến, theo AFP. Hãng này sở hữu Hãng hàng không Hồ Nam, có máy bay trượt khỏi đường băng tại huyện Y Xuân, tỉnh Hắc Long Giang ngày 24.8, khiến 42 người thiệt mạng và hơn 50 người bị thương. Dư luận nghi ngờ rằng tai nạn do lỗi của phi công và các nhà điều tra cũng đang xem xét văn bằng của người này, vốn đang bị thương nặng.

Đây là vụ tai nạn máy bay nghiêm trọng đầu tiên tại Trung Quốc trong vòng 6 năm qua và chính phủ đã ra lệnh rà soát gắt gao độ an toàn của ngành hàng không dân dụng với hơn 1.300 máy bay và hơn 11.000 phi công.

Thông tin về việc phi công làm giả lý lịch khiến dư luận Trung Quốc phẫn nộ. “Tại sao giới chức vẫn cho phép Hãng hàng không Thâm Quyến thực hiện các chuyến bay? Tại sao họ vẫn được phép hoạt động nếu có trên 100 phi công giả giấy tờ?”, một cư dân mạng viết trên Sina.com.

Hàng trăm phi công Trung Quốc khai gian lý lịch

06/09/2010 23:47

Cứu chữa người bị thương trong vụ tai nạn ở Hắc Long Giang - Ảnh: Reuters

Vợ chồng già nửa đêm bị hố lạ nuốt chửng

Tờ Quảng Châu nhật báo ngày 5/9 đưa tin, sáng sớm ngày 4/9 một căn phòng tập thể tầng 1 của tòa nhà 3 tầng thuộc thôn Tam Đa Tề thị trấn Chi Lĩnh huyện Ngũ Hoa tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc bị sụt nền, hai vợ chồng gia đang nằm ngủ cùng chiếc giường đã biến mất sau đó với hiện trường là một hố sụt lớn dưới nền nhà.

Ngay sau khi được người dân báo tin về sự cố kể trên, giới chức địa phương đã tổ chức lực lượng cứu hộ hơn 100 người tới hiện trường. Tuy nhiên hiện vẫn chưa tìm thấy hai vợ chồng chủ hộ, công tác cứu hộ vẫn đang được tiếp tục.

1108339173_VC1
Tòa nhà nơi xảy ra sự cố.

Hiện trường xảy ra vụ sụt đất nằm trong khu tập thể 2 dãy nhà song song của hơn 10 hộ dân. Căn phòng nơi xảy ra sự cố xuất hiện hố lớn ngay dưới chân giường chủ nhà với đường kính 2 mét và sâu chừng 5 mét.

Chăn, màn bị đất vùi lấp nhưng vẫn còn một phần lộ ra ngoài, điều đó cho thấy sự cố xảy ra đúng lúc hai ông bà đang ngủ. Chiếc hố này còn khoét sâu và lan rộng sang cả nhà bên cạnh.

Hai vợ chồng già mất tích được xác định là ông Chung Vinh Phát 78 tuổi, bà Vu Phong Chiêu 72 tuổi. Con cái họ đều đi làm ăn xa nên bình thường chỉ có hai ông bà ở tầng 1 của tòa nhà 3 tầng. Chung Chấn Quang, người cháu gọi ông Phát bằng chú ở gian phòng cách phòng ông bà 1 phòng và là người đầu tiên phát hiện sự cố.

Theo lời kể của Quang, 8 giờ 15 phút sáng 4/9 anh đi chơi về, gọi ông bà Phát mở cửa nhưng không ai trả lời. Bước vào nhà, anh giật mình khi thấy chiếc tủ quần áo dựng sát tường đã biến mất, kỳ lạ hơn ngay dưới chân tường xuất hiện một hố lớn.

871215761_vc2_1
Hiện trường căn phòng.

Anh giật mình chạy sang gọi cửa phòng ông bà Phát nhưng không ai trả lời. Quang phá khóa vào trong thì kinh hoàng phát hiện một hố lớn sâu hoắm nằm ngay dưới chân chiếc giường mà chú thím anh vẫn nằm.

Người không thấy đâu, ngay cả chiếc giường cũng biến mất. Chỉ còn thấy chăn, màn bị kéo xuống hố nhưng vẫn để lộ ra ngoài. Hàng xóm cho biết 9 giờ tối hôm trước họ vẫn gặp ông bà Phát ra ngoài đi bách bộ một lúc rồi trở về nhà đóng cửa đi ngủ. Nhiều người trong khu dậy sớm cũng cho biết họ không thấy ông bà Phát đi ra ngoài.

1575187243_vc3
Lực lượng cứu hộ đào bới tìm kiếm thi thể hai vợ chồng xấu số.

9 giờ sáng ngày 4/9 khi lực lượng cứu hộ đang làm việc tại hiện trường, chiếc hố trong phòng ông bà Phát lại tiếp tục lún sụt và suýt nữa “nuốt chửng” một nhân viên cứu hộ khi anh này xuống dưới hố xem xét, tìm kiếm.

Công việc cứu hộ vẫn đang được tiếp tục nhưng gặp khá nhiều khó khăn do nền nhà hầu như toàn cát, chỉ cần đào một xẻng là cát từ 4 xung quanh lại chảy xuống lấp kín. Hiện tại lực lượng cứu hộ phải sử dụng ván gỗ chèn 4 xung quanh và tiếp tục tìm kiếm, tuy nhiên do không gian hẹp, lại làm dưới chân móng nhà nên hết sức khó khăn

Dương Danh Dy

Lữ Tống

Vì sao Biển Đông trở nên nóng hơn?