Dù quân đội Ukraine luôn cần thêm vũ khí, nhưng với ngân sách eo hẹp, chính quyền Kiev không thể mua toàn bộ số vũ khí được sản xuất trong nước. Do đó, các công ty quốc phòng Ukraine nhấn mạnh, nếu nhận được nguồn tài trợ bổ sung, họ có thể mở rộng sản lượng lên gấp 3 lần so với hiện tại.

Sáng kiến ​​mới nhất của Đan Mạch mang tên ​​"Xây dựng cho Ukraine" được coi là một bước tiến nhỏ, nhưng quan trọng hướng tới việc cho phép các doanh nghiệp Ukraine sản xuất thiết bị trên lãnh thổ NATO. Sáng kiến ​​này không chỉ giúp Đan Mạch tiếp cận công nghệ của Ukraine, mà còn cung cấp sự hỗ trợ cần thiết giúp các công ty Ukraine sản xuất thêm vũ khí cho nhu cầu trong nước.

Bằng cách cho phép các công ty Ukraine chế tạo vũ khí trên lãnh thổ Đan Mạch, sáng kiến ​​​​"Xây dựng cho Ukraine" sẽ biến tình trạng thiếu hụt sản xuất thời xung đột của Ukraine thành cơ hội để mở rộng dấu ấn quốc phòng ra nước ngoài.

Cách tiếp cận của Đan Mạch

Đan Mạch đang phân bổ hơn 50 triệu USD để hỗ trợ các công ty Ukraine bắt đầu hoạt động tại nước này theo sáng kiến ​​"Xây dựng cho Ukraine".

Bộ Quốc phòng Đan Mạch mô tả đây là dự án sản xuất vũ khí chung giữa hai nước và cũng đang mang lại lợi ích cho Đan Mạch. Bộ trưởng Quốc phòng Đan Mạch Troels Lund Poulsen nhận định, dự án sẽ giúp quân đội nước này "dễ dàng tiếp cận hơn với một số công nghệ và kinh nghiệm mới nhất từ ​​Ukraine".

Đây có thể là phương thức hỗ trợ mà các nhà lãnh đạo ngành công nghiệp Ukraine đã nhắc tới từ lâu. Bởi nó cho phép các nhà sản xuất Ukraine bán vũ khí cho đối tác nước ngoài, từ đó mở rộng quy mô và cuối cùng là tạo ra nhiều vũ khí hơn cho quân đội Ukraine.

Hồi tháng 8, Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Denys Shmyhal tuyên bố, các dự án chung như "Xây dựng cho Ukraine" hoàn toàn đủ điều kiện để nhận tài trợ từ Liên minh châu Âu (EU).

Hiện tại, các quy định nghiêm ngặt về xuất khẩu của Ukraine khiến hoạt động xuất khẩu vũ khí gần như bị đóng băng. Do đó, cách tiếp cận của Đan Mạch có thể mở ra khả năng chuyển giao công nghệ, bí quyết, sở hữu trí tuệ hoặc hợp tác phát triển với Ukraine.

Đáng nói, việc chuyển dây chuyền sản xuất vũ khí sang lãnh thổ của quốc gia thành viên NATO còn giúp Ukraine tránh được đòn tấn công từ Nga và hỗ trợ Kiev thực hiện mục tiêu hội nhập sâu hơn với quân đội và các ngành công nghiệp châu Âu. Việc này còn giúp giảm chi phí an ninh vốn đang ở mức cao tại một quốc gia đang có xung đột như Ukraine.

Chia sẻ với tờ Business Insider, ông Serhiy Goncharov, Giám đốc điều hành Hiệp hội Công nghiệp quốc phòng Ukraine (NAUDI) đại diện cho khoảng 100 công ty, cũng bày tỏ mong muốn các doanh nghiệp trong nước có thể tham gia vào những dự án sản xuất chung ở nước ngoài và có thêm các quốc gia châu Âu nối gót Đan Mạch. 

Theo ông Goncharov, chính phủ Ukraine không đủ khả năng mua "tất cả sản phẩm quân sự có thể sản xuất tại Ukraine". Do đó, sáng kiến của Đan Mạch cho phép hai nước "hỗ trợ lẫn nhau" bằng cách kết hợp nguồn lực của Đan Mạch với chuyên môn của Ukraine, từ đó có thêm trang thiết bị cho quân đội hai nước.

Hiện chỉ có một công ty Ukraine có kế hoạch thiết lập hoạt động mới tại Đan Mạch là Fire Point, đơn vị sản xuất UAV, tên lửa, và nhiều loại vũ khí khác. Tại Đan Mạch, Fire Point dự định sẽ sản xuất nhiên liệu tên lửa. 

Về phần mình, Đan Mạch rất mong muốn học hỏi công nghệ và mô hình sản xuất nhanh từ các công ty Ukraine để đề phòng nguy cơ xung đột tiềm tàng với Nga như lo ngại của giới chức phương Tây. 

Vấn đề sản xuất của Ukraine

Với Ukraine, điều quan trọng là phải mở rộng quy mô lĩnh vực quốc phòng và tự sản xuất thêm vũ khí. Lý do vì trong hơn 3 năm xung đột với Nga, Ukraine từng phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt vũ khí và đạn dược liên tục, do các nước đối tác phương Tây tạm ngừng viện trợ. 

Việc tự sản xuất vũ khí sẽ cho phép Ukraine tránh được tình trạng trên. Ngoài ra, với vũ khí nội địa, Kiev có thể tự ý triển khai, thay vì đối mặt với những hạn chế sử dụng vũ khí do các nước đối tác cung cấp đặt ra. Tuy nhiên, các vấn đề như hạn chế ngân sách đã kìm hãm năng lực sản xuất vũ khí của Ukraine. Thời gian qua, giới chức Ukraine cũng đã nhiều lần nhắc tới khả năng xuất khẩu một số loại vũ khí nhất định để tạo nguồn vốn hỗ trợ sản xuất trong nước. 

Trong tháng 10, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky thống kê, hơn 40% vũ khí được sử dụng trên tiền tuyến là do nước này tự sản xuất. Ông muốn con số này tăng lên 50% vào cuối năm nay. 

Đan Mạch nổi lên là quốc gia dẫn đầu trong việc hỗ trợ sản lượng vũ khí của Ukraine, điển hình là "Mô hình Đan Mạch", sáng kiến ​​nhằm mua vũ khí trực tiếp từ các nhà sản xuất Ukraine, thay vì từ các công ty châu Âu hoặc Mỹ để chuyển giao nhanh chóng cho quân đội Ukraine. 

"Mô hình Đan Mạch" đã giúp Ukraine gia tăng sản lượng cho một số loại vũ khí chủ chốt như lựu pháo 2S22 Bohdana 155mm. Tuy nhiên, sáng kiến này vẫn đang trong giai đoạn đầu, buộc Đan Mạch và các nước đối tác phải tiếp tục tìm kiếm những giải pháp bổ sung như sáng kiến "Xây dựng cho Ukraine" để giúp Kiev tăng tốc sản xuất vũ khí quy mô lớn.