Đề Xuất Chiến Lược: Sáng Kiến Toàn Cầu UAV Việt Nam – Tầm Nhìn Dẫn Đầu Công Nghiệp Quốc Phòng Thế Hệ Mới
Chủ đề: Thúc đẩy Công nghiệp Quốc phòng Việt Nam thông qua Hợp tác Chiến lược UAV Toàn cầu: Biến Thép, Nhôm và Đất Hiếm trong nước thành Lợi thế Cạnh tranh Toàn cầu.
Trước thỏa thuận UAV quan trọng gần đây giữa Hoa Kỳ và Ukraine—được Tổng thống Trump và Tổng thống Zelensky ủng hộ—chúng ta cần có hành động quyết đoán để bảo đảm vị thế dẫn đầu của Việt Nam trong bối cảnh công nghiệp quốc phòng đang chuyển mình mạnh mẽ. Sáng kiến của Mỹ là đáng kể, nhưng không hề làm giảm giá trị chiến lược của Việt Nam. Ngược lại, nó càng khuếch đại tính cấp bách và cơ hội để Việt Nam vươn lên dẫn đầu trong các lĩnh vực bổ sung và có khả năng mở rộng trên toàn cầu.
Thỏa Thuận UAV Mỹ–Ukraine và Bài Học Chiến Lược
Thỏa thuận này đã chứng minh mô hình hợp tác hiệu quả và cung cấp các điểm tham chiếu quan trọng:
Chuyển giao Công nghệ Chiến trường: Ukraine cung cấp công nghệ drone đã được kiểm chứng trong chiến đấu để đổi lấy bản quyền và hỗ trợ chiến lược.
Sản xuất Liên doanh: Bao gồm các lựa chọn đồng sản xuất tại Mỹ hoặc các quốc gia đồng minh, nhằm tích hợp UAV Ukraine vào các hệ thống tiêu chuẩn.
Sự Quan tâm của Bộ Quốc phòng Mỹ: Các quan chức quốc phòng Mỹ ấn tượng với khả năng sản xuất hàng loạt các loại drone giá rẻ, hiệu quả của Ukraine—một lĩnh vực mà các nhà sản xuất truyền thống của Mỹ đang tụt hậu.
🤝 Sáng Kiến Toàn Cầu UAV Việt Nam: Từ Liên Minh Chiến Lược đến Vị Thế Dẫn Đầu
Đề xuất về một sáng kiến siêu UAV Việt Nam không chỉ kịp thời mà còn mang tính chuyển đổi quốc gia. Thỏa thuận Mỹ–Ukraine mở ra cánh cửa để Việt Nam chuyên môn hóa, mở rộng quy mô và dẫn đầu trong các lĩnh vực mà thế mạnh của chúng ta là vượt trội, đặc biệt là sự tự chủ về vật liệu.
Xin đề xuất thành lập chính thức Công ty Cổ phần Toàn cầu UAV Việt Nam (Vietnam UAV Global Corp.)—một tập đoàn đại chúng với trụ sở chính tại [Ví dụ: Đà Nẵng hoặc Hà Nội hoặc TP. Hồ Chí Minh], cùng các trung tâm R&D liên kết với [Đơn vị Hợp tác Quốc tế] và các cơ sở sản xuất trong nước [Ví dụ: Khu Công nghệ Cao Hoà Lạc, Đà Nẵng, hoặc Vũng Tàu].
Mục tiêu của tập đoàn này là:
Định vị Việt Nam là nhà xuất khẩu hàng đầu thế giới về UAV hiệu suất cao, có đạo đức, vào năm 2030.
Phục vụ trên 50 quốc gia trong các lĩnh vực quốc phòng, nông nghiệp, ngư nghiệp, giám sát, logistics và nghiên cứu khoa học.
Thực hiện IPO (Chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng) vào năm 2026 để huy động vốn, mở rộng sản xuất, tích hợp AI và xây dựng chuỗi cung ứng toàn cầu.
Tận dụng nguồn thép, nhôm và đất hiếm dồi dào của Việt Nam để sản xuất các drone mô-đun, có khả năng tác chiến đa nhiệm, đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế.
Lợi Thế Chiến Lược Độc Đáo Của Việt Nam
Chủ quyền Vật liệu và Dư thừa Công nghiệp: Việt Nam có thể nhanh chóng huy động nguồn kim loại (như thép và nhôm) để sản xuất khung máy bay và hệ thống phóng UAV. Đất hiếm của chúng ta là tài nguyên tối quan trọng cho hệ thống điện tử hàng không (avionics) và hệ thống đẩy—đảm bảo chuỗi cung ứng không bị phụ thuộc vào các khu vực nhạy cảm về chính trị.
Tài năng Khoa học và Kỹ thuật: Khu vực công nghiệp hàng không vũ trụ và công nghệ thông tin Việt Nam có tài năng cạnh tranh toàn cầu về kiểm soát bay AI, vật liệu composite và đổi mới đạo đức. Chúng ta có thể hợp tác trực tiếp với các đối tác nước ngoài để tích hợp công nghệ đã được thử lửa trên chiến trường.
Chuyên môn hóa và Lãnh đạo Khu vực: Việt Nam có vị thế độc nhất để dẫn đầu các nền tảng UAV hàng hải và giám sát biên giới—những lĩnh vực ưu tiên chiến lược của quốc gia và khu vực.
Sản xuất Có Đạo đức và Tự chủ Chiến lược: Việt Nam có thể đảm bảo nguồn cung linh kiện không phải từ các đối thủ lớn, một mối quan tâm ngày càng tăng trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Quy trình mua sắm minh bạch và tiêu chuẩn lao động của chúng ta khiến Việt Nam trở thành đối tác được ưu tiên.
🔗 Cộng Hưởng Chiến Lược, Không Cạnh Tranh
Thỏa thuận Mỹ–Ukraine là tín hiệu khẳng định giá trị công nghệ UAV sáng tạo. Việt Nam phải nắm bắt thời điểm này để:
Đàm phán quyền đồng sản xuất song song cho các biến thể hàng hải, nông nghiệp và quốc phòng khu vực.
Cung cấp nguồn vật liệu thô chiến lược (đất hiếm, kim loại) để đổi lấy chuyển giao công nghệ độc quyền và hỗ trợ kỹ thuật.
Thành lập các Trung tâm R&D chung với các kỹ sư quốc tế để phát triển thế hệ UAV tiếp theo.
Dẫn đầu một sáng kiến tiêu chuẩn hóa UAV đa quốc gia trong khu vực ASEAN.
🌍 Tác Động Toàn Cầu và Kiến Trúc Hòa Bình
Bằng cách trang bị cho các quốc gia đồng minh những đội máy bay không người lái do Việt Nam thiết kế và sản xuất, chúng ta tạo ra một kiến trúc răn đe vững chắc. Bất kỳ thế lực hung hãn nào trong tương lai cũng phải đối mặt với một thế giới được củng cố bằng sức mạnh có nguyên tắc của Việt Nam. Đây không chỉ là chiến lược công nghiệp—đó là chiến lược hòa bình, bắt nguồn từ sự lãnh đạo đạo đức và sự xuất sắc về công nghệ.
🧭 Kết Luận
Việt Nam không chỉ là một đối tác có khả năng—chúng ta là một bộ khuếch đại chiến lược. Nguồn lực vật chất, trí tuệ, tiêu chuẩn đạo đức và vị thế địa chính trị khiến chúng ta trở nên không thể thiếu.
Chúng ta hãy hành động nhanh chóng để hiện thực hóa sự hợp tác này và khẳng định vị thế dẫn đầu của Việt Nam trong lĩnh vực đổi mới quốc phòng thế hệ mới.
TS Hoàng Xuân Khoa, Canada
Các chuyên mục 
